PRONOMBRES PERSOf\lALES (OBJETO D/RECTO E /ND/RECIO) -----~:---- iJulia, le has dado ya la Pronombres PersonaIes de Objeto Directo (sin ps-eposíción) Singulár Plural '1' persona 2' persona 3' persona ME TI LO, (l.E) / lA NOS OS LOS, (LES) / lAS 62 uso intermedlo II II 1 Proriornbres Personales de Objelo lndirecto (sin pceposicíón) Singulur Plural l' persona 2' persona 3' persona ME TI I.F. (SE) NOS OS lES (SE) ....«SO· . Pronombrcs pcrsonales (sujeto y cornplemento sin preposlcrón) 1. Los pronornbres personales rnasculínos cJeObjeto Dirccto para persona y cosa son 10 y los: A. Y Gerardo, idónde está? B. No sé, hace u.n rato !Q ui en su cuarto. Sin embargo, csrá aceptado cl uso de le y les cuando se trata dc personas masculínas. .4, Y Gerardo, (dánde está? B. No sé, hace un rato ~ 1-1 en SIt cuarto. 2. Cuando el Objeto Dirccto se nornbra anres del verbo.ise repite en forma pronorninal: Esas naranjas lns he comprado yD. (0.0.) tl.!!rfdt!fLl!.....tdH! el (I!n.-,,·o ------ ---.------,.. ---------------------- l>'- -------------.". --------------1>--- ------------lI!>------------ ------Jo>- ------------jOo- ,. ------a- I Prcré rito írnpcrfecto dc l-L\J:!ER (Lnd icattvo) Par-t icip io pasado ----------_._--------------' Participio pasado } cantado I bcbído í saliclo ahierto dicho cscrito freído, fr'ito hccho mucr ro puesto rcs l.H"'Jt O roto vuclto vísro tiSO . . . '..;,1 i,) n:':~,>l(( ll:u ....;('u:~rn ;')t.,:rr.'\..~{) (':-.p {"\::-,:;111'.)' J(('Í(Hl('S [J:l...;ad:,I.":' qut.:" S(~t1:\ LtCfioJ'l':-O ;1l)t L1$: clultulo l,:('~lvía casa, 'ji:,'!'eya halna hecho fa comuta 1_Eseriba et participio de es/os vertnis. Ei.: 1. SAL1R ? ABRIR 3_ ESCRI81R 4_ GUARD.\R 5. EMPEZ;1.R 6_PONER 7_ RESPONDER 8_ ROMPER 9.IR 10_ OUEMAR 1 i SEBER 12_ COMPRAR 13. VER 14. VOLVER 15.CRUZAI\ 16. ENVOLVER 17_ FHE\H 10. MORIR 19. RtSOLVER 20.0EC!R ejetzclciog " . 2. Siga 1:1mode/lJ_ u. 1. ESTAR 2_ SFR, cllcs 3_ 0!\11, 1I0501ro$ 4. DESPERTARSE, eua 5. ABRIR. tú G_Hi\CER, noscucs 7_ LEIfArJTi\RSE, vosotros ." . .................. ., . ........................... ........................... ,(6correccwnes acicrtos __ ' 25 eje'lciclo g 8. OIVORC!ARSE. yo 9. OiR. vosotros 10 DESPEDIRSE. io 3. Complete el custiro. AHORA I HOY ANTES DE AH ORA Ej.: 1.... he visto una orocesion. no lJ[IQíi!..J,j~I.Qningur.a. 2 paella, no .... (comer) (pro bar) 3... .. ... en ci mar, no .. TlUIiCa (baňarse) (hacer) 4 . una novela, no . .. .. nii1guna. (escribir) 5. . .. .... cn una película, (trabalar) no ... ... cine nunca. (hacer) 4. Subraye ellíempo saecueoo. Ej.: 1. Barcelona es uos ciudad quetJ.iLcambiado /cambió mucno desde la última vez que estuve aI/i. 2. A. i.,Has esteao I habías estso: antes en Arnsterdarn? B. Sí, c~luve aquí en .1991. Ésla es la segunda vez que vengo. 3. A. i.,Oue tal esta Sergm? B. Vaya. Lo vi hace un par de meses y me dijo oue ha tenido / flabia tenido un accidenle con la moto, pero ya estaba meior, 4. A. i.,~as termimao / nebes terminado ya 10 que tenías quc hacer? B. SI, ahora mismo. 5. Cuando la policia lIegó, los ladrones ya han destrozado I habían destrozado toco el mobiliario. 6. iMadre mía], iQué casa! Ésta es la casa más luiosa que he vistol.lwbía v/sto en mi vida. 7. lNo 10 sabes? EI juez .~a declarado I había declarado inocente a Félix porque n.o habían encoo/rado / tun encontrado prucbas suticientes. 8. EI otr? dia íba por la cane y se me acercó una mujer quc yo no he viste / h.1bla v/sto antes en 13 vida y se puso a hablar conmigo. 9. EI profesor se enfadó muchisimo conmigo porque no he IJ8C/1O / !1Jbia tiectio los deberes. 5. Haga la ttsnstormecitm necesstle, según et modelo. Ej.: t. (Yo / /legar / a cesa. Tomás I saJirl {;jJando lleau.§~a, TomiÍs IJiJl2Íg~QQ. 2. (Yo I ir a verlos. EIIos I desayunar) , -.- . 3. (Nosotros I!legar a i~·~·~;~~ió~·..É:i'i~~~·i~~i;;i· 18 usa intermcdio correccíones aciertos /22 ~qcorreccumes J. (NosotíCS : ir a cornprar. Los atrnacenes . cerrar) 5. Imagine que et olro día se enconlró con una amiga que es/aba muy con/enla por varias razones. Usled se 10 euente a olro conoe/do-a. Utilice el PreMdlo Pluscuamperleclo. "EI otro dia me sncontré con Amparo y la encornré muy contenta. Me dijo que Sl! Ilija (tener) un hiio, que Sl! mando (Iubllarse) \ . .......... , oue Sl! hijo mayor (encontrar) trabalo.y q'lJe ~'I pequeřio (use) ..... .. al extr3niero con una beca. También \1 me contó quc (vencer) .' . . 81 piSO Y (comprar) ... ,.. un chalé cerca de \a playa". acíertos __ / 9 19 {lSU llllermediu Tema 3. Puntuación total_1 56 Předminulý čas, jak už z jeho názvu vyplývá, se nejčastěji používá v souslednosti časové, tedy chceme-Ii vyjádřit, že nějaký minulý děj proběhl ještě před jiným minulým dějem. Takže: Napsal mi, že loni hodně cestoval. Me escribió que el ano pasado había viajado mucho. 80. Okomentujte z pohledu minulosti. 1. a) Hemos dejado las llaves adentro. ~Cómo entramos ahora? b) No pudimos entrar porque las llaves adentro. 2. a) Yason las diez y Marisol todavía no ha llegado a casa. b) Eran las diez, pero Marisol todavía no a casa. 3. a) Estuvimos en Madrid varias veces. b) Conocían bien el camino porgue ya varias veces en Madrid. 4. a) Estudié inglés cineo aúos, así que entiendo todo sin problemas. b) Entendí todo sin problemas, porque inglés cinco aii.os. S. a) Nuestro tren se ha ido. ~Qué hacemos? b) Cuando llegamos a la estación, nuestro tren ya . 40 ESI1LO lNDlRECJO (lNFORMAaÓN) ---------- .._._-,~._-------_ .._------~--_._------_._------------~_._-~--- Mi pacre me dijo anoche que 5i no aprobaba las matemáticae no 51 no aprueba s la5 matemátlcas, no te compraremo5 la moto ":~' Y entoncee ella me dijo C{ue en ese restaurante no entraba iNi hablarl Yo en este restaurante no entro \, Transmítír una infocmación ------------------------------------------- Estilo Directo ESTILO INDIRECTO (Jndicativo) (Indicativo) PRESENTE / PASADO ~ PRESENTE I PASADO FUTURO ~ FLlTURO verbo introductor (decir': Pr-ese nte / ~ 'PreL Perfecto • ) ""-----------_. ----------------------------- .PreL Perfecto } Prct, Indeflnido !lmperfecto I Pluscuarnperfecto PRESENTE PRET PERFECTO PRET INDEFINIDO PRET IMPERFECTO FUTURO -~ PRET. IMPERFECTO ~ PRET. PLUSCPF. / INDEF. ~ PRET. PLUSCPF. / INDEF. ~ PRET. IMPERFECfO ~ CONDIQONAL .... U5;O . 1. Estilo Directo ESTILO INDmECIO Él dice / ha dicho: "Manana ua a llooer / llouerá." "He ido al médico." Él dice / ha dicho / QUE... ... mariana va a llouer / llouerá, ha ido al médico. Él ha dicho I dijo / hahia dicho / decía: Él hadícho / díjo / había dicho / decia / QUE... J "Estoy cansado." "No he terminado el informe." "Estoy estudiando francés." "Voy a oer a Elena." "Te llamé por teléfono." "Os ayudaré. n estaba cansado. no habfa terminado ei informe. estaba estudiando francěs. iba a uer a Elena. tne habfa Ilamado .I Ilamo por telěfono. nos ayudaria. 2. Cuando el verbo introductor está en Pretéritó Pe.tfecto -ha dícho- el tiempo de ta afirrnación en estílo indirecto puede ser el mismo del estilo directo o puede carnbiar: [uan. "Esta tarde os llamarě, Ii Luis. Me he encontrado a [uan y tne ha dicho que nos llamard / llamaria esta tarde. 3. Cuando el verbo introductor es preguntar o resporider, el estilo indirecto sigue las mismas reglas que con decir: Policía: ''ťDónde vive Yd?" Detenido: "No tengo domicilio Jijo, duermo en tma pensión." En estilo indirecto sería: El policia le pregunt6 ai detenido que donde vivía y ěste le respondió que no tenia domicilio Jljo, que dormia en una pensión. e1etzciciof:? ~ correccwnes 1.'/magine que ayer se encantró can Ilna amiga a /a que na veía desde hacía fiempa y que le contá un montčn de coses. 1. Voy a cambiar de trabajo, estoy harta de mi jefe. 2_ Este ano vamos a ir de vacaciones a Marbella. 3. Mi hermano menor no quiere estudiar en la llnlversidad. 4. Estoy cansada de hacer todos los días 10 mismo. 5. Pepe tuvo un accidente con la moto. 6. Mi marido quiere comprar otro coche. 7. A mí sí me gusta el Presidente del Gobierno actual, 8. Estoy haciendo un cursillo de Informática. 9. A mf no me parece cara el oiso de Joroe. , . , , _ .:::'.:'(.: '~'.:'::".::'>.> .,:,.':':..">~.~.e1etzcLcLoS bcorrecciones Ahora imagine fJue se encuentrs eon otro amigol-a y te cuenla 10cue te contó ayer la primera. Ej 1. ~-'LbfLme contJl..QI1ť iba a cambiar de trabaio poraue estaba harfa de su Í3.[Q 2. 3 4. 5 . , . 6 . ••••••••.••••••.•••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••• - ••••••••• -.c,•.:.••••••••••••••••••• 7 , . 8. .............................................................................................................. 9 . ............................................................................................ .................................... ~ , . 2. Translorme en fstilo Indireeto. Ej.: 1. 'Maňana os lIamaré.' tI dijo que hov nos I/amaría. 2. 'Saldré de casa a las 7.' Ella dijo Que , . 3. 'Iremos a buscaros al aeropuerto.' Ellos dijeron que . 4. 'No íré a la reunión.' EI Sr. Martínez dijo qU8 . 5. Te cornprarernos otra bicicleta para Reyes.' Vosotros me dijisteis que . 6. 'Yo pondré la lavadora todas las sernanas,' Tú dijiste que........... . 7. Te esperaré en la cafetería: Tú dijiste que . 8. 'No volveré a hablar contiga de eso.' Ella dijo que . 9. 'to pensaré.' Vd. me habia dieho que . 10. 'Va me ocuparé de todo.' ÉI dcera q ue " . I I I I I I I II I I I <,>.:. ~<:.:..: ~ . ~.~::.'. ~~~~::~'" . : . ; ..' ."- -, : . . .• :: ,~.' . ,. .~;. e1e'lcLcLoS flJJ II. correccrones 3. Ayer Jevier fue a una entrevista de trsbsio y te hle/eron estas pre- guntas: tDónde ha estudiadoí' Wónde trabaja actualmente? iPor qué quiere cambiar de trabajo? iTiene experiencia en esu tipo de trabajoí' tA qué se dedica en su tiempo libre'?iLc gusta viajar? iCuántos idiomas habla? Hoy Javier le cuenta a un campaňero/-a 10 que le preguntaron: Me preguntaron que dónde , ! ,que d6nde" L 'ahora y que por qué ......,"L cambiar de traba jo. Luego me preguntaron que si L . experiencía en eee ttpo de trabajo. que a qué ........L en mi tiernpo libre y si ,L , viajar, AIfinal me preguntaron que ?. .. idiomas ~ " .. 4. Transforme en Esti!o tndtrecto. E].: 1. Ella nos oijo: 'Nos casamos hece 12 stios.: EI/anos diio que se habían casado hac(a 12 eiio: 2. Ellos me dijeran: 'Hemos estado de vacaciones en Cancún.' e1etzcLcLo g 3. ÉI comentó 'Antes ganaba más dinero que ahora.' I 4. Ellos 'nos (iii~r~'n":'NllS hern~~~~~~ra;J~'~~~~~;é~'~'rque ~os'~'~~;~;a ! tranquilidad.' 5. ÉI íe dijo: "No he visto a Magdalena desde hace un ano." 6. Ella comentó "Yo quería ir a Viena pero Javier no quería y al tinal tulmas a Paris." 7. EI guía nos dijo: "l.a catedral lue construida en el s. XVII." 8. EI médico me dijo: "Tiene que operarse cuanto antes." 9. ÉI me dijo: "Si no puedo ir a buscarte, le lIamaré', pero no ha lIamado. ............- ~.,: . 10. Tú me dijisle: "Si tú no tienes tiempo, yo compraré las entradas." 11. Ella a mí me contó: 'Vo siempre he vivido en hoteles de lujo.' 12. ÉI me clijo: Yo antes jugaba rnuy bien al balancesto." 13. Ell05 dijeron: 'Encarna va a tener otro niřio.' 14. EI hombre dei liempo dijo ayer: 'Maňana lIoverá.' 5. Irsnsiatme ras siqaientes trsses en Esti/o Dírecto. Ej.: 1. Ér me dijo que el jueves había ido a/ cine. . 'EI ;ueves tu; a/ cine' 2. Nos preguntó a todos si tentarnos su billetera. 3. Me contó que iba a hacer un viaje a Chile. 4. Me dijo que su hermana estaba casada con un jugador de fútbol. 5. Me preguntó que cuánto me había costado el apartamento de la playa. 6. Nos expíicó que no había venido a vernos porque a su padre le nabía dado un infarto. 7. Me preguntó que quién me había dicho 10 de su ascenso. B. Mi jefe me prequntó que cuándo tendría acabado el proyeclo. (ĎJ correcciones 9. Yo le contesté al juez que el día del robo había salido de mi casa a las 8 y cuarto de la rnaňana y había vuello a las 7 de la larde. 6. Completa con el verbo en la forma corrects. Ej. 1. Álvaro me I/amó para salir y le dije que 10 (pensar) pensaría. 2. Alejandro le dijo a su novia que (ser) fantástica. 3. Sí, lIamé a Ana M!, pero me dijo que no (poder) ... .. venir porque (tener) muchas cosas que hacer. 4. EI policía me preguntó que dónde (vivir) y qué (hacer) ............ en la playa y yo le conlesté que (perderse) . 5. Elena me dijo que noy no (venir) a comer porque (estar) muy ocupada en la oficina . 6. Me encontré a José Luis en el banco y me contó que (separarse) ..................... de 5U mujer porque ella (ser) muy tacaňa. 7. Pues a mí me habían dicho que este restauranle (ser) muy bueno y que no (ser) nada cara. 8. Miguel le preguntó a Adrián que cuánlo (ganar) y Adrián, muy enfadado, le contestó que no le (importar) . 9. A. Le pregunté a Soiedad que dónde (estar) de vacacíones el verano anterior y me dijo que (ir) a Canarias con sus hermanos. B. ~Sí? Pues a mí me contó que (ir) a Baleares con 5U novío. ~ut» correccíones aciertos /18 7 Pře ....ádějte do minulosti podle vzoru Está casado. Yo no sabia que estaba casado. 1. Tiene dos hijos. 2. Los dos vivcn en el extranjero ..3. El mayor es UB conocido deportista. 4. El menor toca violoncelo. 5. Maria compra 10 necesario para la cena. 6. Inés suele vcstir con elegancia. 7. Es 10 principál que tenemos que hacer. 8. Van a formar una cornpaňía multinacional. 8 Vyjádřete nepřirnou řečí podle vzoru a přeložte a) Rosa dice: "Tengo bambre". Rosa dice que tiene harnbre. Rosa dijo que tenia hambre. Rosa dice: 1. "Estoy muy ocupada. Tengo mucho trabajo." 2. "Lo siento, DO hay otro remedio," 3. "Me gusta mucho el ramo de flores." 4. "Voy a verlos esa misma tarde." 5. "Acabo de hablar con Mauricio." 6. "Hace diez aňos que no los he viste." b) Ignacio dice: "No he podido llcgar antes.' Ignacio dice que no ha podido llegar antes. Ignacio dijo que no habia podido llegar antes. do nlá . ." 'l "l..T hIgnacio dice: 1. "No be compra o platanos sine naranjas. c; rxo e pescado nada." 3. "He tenido mala suerte." 4. "Su suegro vivió en Cuba," 5. "No he querido hacer un Vlaje lan largo." 6. "Se me ha olvidado cerrar con llave." c) Andrés dice: "No podré llegar antes." Andrés dice que no podrá llegar antes. Andrés dijo que no podria llegar antes, Andrés dice: L "Lo pagaré inmediatamente." 2. "Lo sabré maňana." 3". "Iré a esperarlos a la estación." 4. "No le haré. esperar." 5. "Ya na volveré a cometer faltas." 6. "Acompaňaré a nuestros amigos." . 1 .9 Převeďte do řeči nepřimé v přítomnosti a v minulosti V oy a repetir el curso.' Rarnón dice que va a repetir el curso. Ramón dijo que iba a repetir e1 curso. . 1. Voy a recalentar 1a cena. / La rnadre 2. Vamos a divertirnos. / jóvenes 3. Vamos a volver, /.tvlis amigos 4. Varnos a casamos./ HortensiaJ] y Roberta 5. Voy a apresurarme. / El empleado 6. Los obreros 'i Repetir el curso - opakovat (ročník). 292 a cumplir el plan de producción, / EI director 7" L.,s a controlar el equipaje. / Un pasajero. 10 Převádějte do minulostí c: Oigo que habla usred con Luisa, I No oi qlle hablabaosxeá con Luisa. -I 1. Declara que no sabe ni quiere saber nada. 2. Protnete que nos pagar á 10 que nos debe. 3. Le preguoto qué es 10 que quiere ver en Córdoba. 4. Estoy seguro de que ganará el Real Madrid. 5. Creo que no sabe 10 que dice. 6. Creo que vendrán a esperarrne a1aeropuerto. 7. Preguntan si hay algo de nuevo. 8. Comprendo que quieren salir 10 antes posible. 9. Me parece que los niňos están rouy cansados. 10. ino escribe 'cuándo vendrá? _ Escribe que vendrá maňana y se quedará ocho días. 11. Pregunta si cono. ces al seňor Lara. - Le contesto que no le conozco, nunca le he viste, pero tendré roucho gusto CD conocerle . .:.".'C"_~~ IMPFRAl1VO AFJRilJATIllO Y NfX;A1lT/O "'Ohserve ------,._---./~"v"nta lác;"Cdil.!"..~~ / mueve rOt:' bra:"o':) - \ no muevas-l,::. ca'bc/~a, ) uno,,"os, :fe0 .... r~~~/ ( ./ /' / -v-, . lB fo~--------------------------------~. IMPERATIVO AFIRi' j4:S ilnpt'r.:=iv\).' ;!"!(·g,:l:IIL· -, ril'nl"f-: Li nli:-.t1"l:1ir:-togubr:J:,d \jllt.: o;,::--c \\:1"1',0 ticne cn Pn,·,'-,{:nk'. pOj' L'iC~111'd() trnperativo i..:iLTf o .. cicrra. cier-re, cerremos, cerréis, c ier rcn di, diga, dígamos, dccid, digan haz, haga, hagarnos, haccd, hagan ve, vaya, vayarnos, i.d, vayan pon, ponga, poug:lmos, porred, pongall sal. salga, salgarnos, salrd, salgan ven, vcnga, vcngarnos, vcnld, vcngan Q,'D.:':'H ~J~j:. h:t(t;~ iI ll!l'Q.~;:: :,;li!: ~níí ;J:!gu .. \'u)' f1on~o.. :\ť\lgo". vcngn .. lMPEHATlVO NEGATIVO Ili'l) I I(t'i/ella/VcL) : i (nOS(;!fOS~-as) II(vosotros/ -as) i(dlosi-as/YcisJ , no habl-es no com-as no escrib-as no habl-e no com-a no escrib-a no habl-ernos no com-arnos no escrib-amos no hahl-éi» no corn-áís no escrib-áis no h.ibl-cn no corn-an no escrih-an __i --'t'--__ --.---J • Irregularcs decir no digas no diga no digamos no dígáis no digan h:.lccr no hagas no haga no hagamos no hagáis no ru.gan li no vayas no vaya no vayamos 110 vayářs no vayan p()nt~r 110 pongas HO ponga no pongarnos no pongáis no pongan gli!: no salgas no salga no salgamos no salgáis 110 salgan Y~nh no verigas no vcuga no vcngarnos no vcngáis no vcngan _ U.S O, - - . 1. EI imperative se usa fundamcntalrncntc para dar órdencs cn sítuaciones dc mucha COIlIianzu, por ejcmplo de padres a hijos, dc profesores a alumnos. Fara mu na na h.ace d todos los ejercicics de fa página 30, 2. Para (br insrrurciones. No ent ren tli salgan. después lid toque de silbato. 3. Parn dar conseios, co ta publicidad. por cjcmplo. l-'cllga a V<::l"J105 y le infornutrcntos. uso intermedio I, II " 4.. LI [onna r.k- Ia rnmer;, perxon« eme otra vez. 4. Dale propina al camarero. 5. Hazle ese favor. 6. Escríbenos. 7. Llárrales por teiélono. 8. Diles la verdad. 9. Devuélvele el dinero. 10. Tráeme más víno. 11. Prés.tales el cochs. 12. Regálale otro disco. 8. Escrilia la forma negativa. Ej.: I. Dáme/o. 2. Házmcla. 3. Pónlelo 4. Diselo. 5. Iráiqasela. 6. Hazlo. 7. Páguelo. 8. Ěchalas. 9. Guárdalelo. 10. Arréglatelas. No me deie~ eso ahí. No me 10des. {ÓJ conecciones aciertos_ I 34 e1etzcLcLos 9. Conteste a la~ pregun/as siguíendo el eiempto. Puede respondet afir· Imstive o neqstivsmente, como pretiete. Ej.: 1. i,Puedo dar/es a los tuiios el he/ado? Sf..Q,1ifljQ. o No no ~~líuí.es. 2. i,Pucdo ponerme tus medias nuevas? 3. <-Pueáo pagarlť ci recibo dal agua al portero? 4. i,Le presro el cuche a Juan? 5. LPuedo Ilevarme el periódico a mi cuarto? 6. Ll.e doy a Ernesto las '10.000 ptas.? 7. i,Te hago ya la cena? 8. LPuedo decírle a mi amiga Marisa que venga? 9. Lles dígo a los albaříiles que se vayan? j 7 uso iutermedio 'Tema 7. Puntuación total _/91 OfAIA, QUIZfl(S), TAL VEZ + PRESENTE DE SUBjUN1TVO PRESEI'\'TE DE SUB]UNTIVO -----,.--------,-------- cantar i comer ..L :~C;~)----~:~f--r~~::~-,::::(nosotrosz-as) canr-cmos I com-amos viv-amos (vosotrosz-as) cant-ěís com-áis i viv-áis _ (dl~~~_/V_d_s._)_. c_"_n__r-_e_n _' c_o_m_-_a_n L~~~~,_n_ vivir • Irregularcs a) [,()S verbos que cambian sus VOC3/l'S cn Preserue dl' Indicauvo, rambién 10 hacen en Presente de Subjunrivo. f(uercr llQSkr j\lp'ar \'olar 12.l::.dir senlir quícra pucda [uegu« vude pid:l slenta qnkr:ls puedas jllcgues vuelcs pidas .sienra$ quiera pueda juegul' vuelc pída sienta querarnos podarnos juguernos volernos pidamos stntarnos 'i-uer:íis podá;'; juguéis voléis pkláis síntáis quieran puedan iucguen vuclcn pidan sřenran 54 tlSO 1/l1••.r-medto Prescnte dl' Subjuutlvo h) Si cn PrL·...:.en~'-: dt-: IlldicHivo <;.'!' ir:-<;,:-gu;ar '\ólo i:1 prim_Cl:l perxc na. e n Presenu- de Subjuruivo son Irregul:irc.'i lc..,d:t:-o las P(",::·sorl~_IS. Fj(:lllplo: poner. c) verbos cspecialmcnre írregulares en esre tiempo. pongo pones pone ponemos pnnéis poncn -----•.._.•.. ---- •... ---- •... • b.,lber ir sahcr ser • Ortografia ponga pongas pOllga pongumos pongáis pongan esré, cstés, esté, CSt,C,1110S-, estěís, estón haya, hayas, haya, hayamos, hayáís, hayan vaya, vayas, vaya, vayarnos, vayáis, vayaH. scpa, scpas, sepa, separllos, sepáís, scpan sea, seas sca, seamos, seáis, sean Recuerde ias reglas ortográflcas del espaňol para c y g. ~ce-rC~l.[ navegar averi~lli!I (CIfer --- •... ------_..•... acerque, acerques, etc. naveguc, navegues, etc. averiguc, averigůes, etc, co]«, coja s, etc. US,.Q . L EI Modo Subjunrrvo ticnc muchos valores, se utiliza para exprcsar mseguridacl, futuro, dcseo ti otros sentimientos: Cuanďo tenga liemlJo. iré