5,17-29                          KATA MA00AION                                   ]<>_
17 MtV vo|xíoT|Te ö,ti fjX.9ov KaxaA,Oaai xôv vónov f^! xoůg rcpoqníxag* oďk f|X,0ov KaxaA-oaai áXXá TcA,r|pö)aai. 18 á\ii\v yáp kéyra újaív • čcog äv napéXQr\ ó oôpavôg Kai ť)! yrj, ifí>xa gv r^ nía Kepaía ou jxfi 7tapéA,9r) árcô toö vó^iou1", , äcog °av rcávxa yévrixai. T 19 ög éáv o5v Xúari níav -novi ěvxoA.<SW xoúxoúv x<T>v éA.axíaxa>v Kai ôiSá^T) oöxoog xoug| ävGpámoug, éM%ioxoq Kkr\Qý\u&xai év xfi ßaaiA-eia xäWÍ oupavföv aög ô' áv noiŕ\ar\ Kai Siôá^Tj, oöxog |aéyag| KAT|9íiaexai év xfl ßaaiAeia xä>v oĎpavfí)v>                        j
20 DAéya) yáp ďjxív öxi éáv htj rcepiaaeúari ďjkov f) 8i- j KaioaúvT) nXelov t&v ypanp.axéa>v Kai <J>apiaaícov, oö \ii\ elaéA.9r|xe etg xfiv ßaaiA-eiav xfi>v oĎpav<Sv.s
R 3,31; 8,4
3,15 J 10,35
R 13,8 G 5,14 |
L 16,17; 21.32SP
Bar 4,1
Jc 2,10
1K 15.9! 20,26 p
6.1
18,3!
21 'HKOÚaaxe öxi éppéBri xoíg ápxaíoig* ob (poveóaeiq-<exu.'ulv24',i7 ög ô' av (poveúar), švoxog eaxai xti Kpíaei. 22 éytí) Sé X-éycoí b\xXv öxi rtäg ó ôpyi£ónevog x<S á8eX,cp<í> aĎxoo'T evoxogi Ěaxai xfj Kpíaer ög 8' av eíicr) xó> á8eA,(pó> aöxoö* ""potKá,; ßvoxog eaxai x$ auveSpíq) • ög ô' áv e!tet|t * jwopé, ßvoxog j 6axai eig xť)V yéevvav xoö rcupóg.     23 éáv oův rcpoa(pé-j prjg xô ôfítpóv aou éici xô Guaiaaxiípiov käksí nvr|a9fíg öxi ó áôeAxpóg aou 'é%ei xi Kaxá ctoö, 24 á<peg éKet xô 8ß>-! póv aou 6|i7rpoa0EV xoö 9uaiaaxr|píou Kai örcaye: Tcpfí,-; xov:1 8iaX,A,áyri9i xťp á8eA.(p<3) aou, mi xóxe éX,9d)v 7tpóa-! cpepe xô 8fl»póv aou.     25 ía9t euvofl»v x® ávxiSíKíp aou xaxú, érag öxou et -fyex' aôxoo év xfl Ô80)"1-, ní|Tcoxé ae rra-pa8<5) ó ávxíSiKog x$ Kpixfl DKai ó Kpixfig T xó> Ď7Cľ|péxľ|N Kai eig tpuA.aKť|v ßXr|9i)aTi • 26 auf)v X-éyco aoi, oů nťi ě^-éA,9tjg éK8í9ev, šcog rav ánoS^g xôv čaxaxov KoSpávxriv.l                18>34
27 'HKoúaaxe öxi ěppé9r|T- 0b fioixsvcreiQ. 28 éycb Séj^j^^/fJ Aiyco ú^iív öxi nag ó ßA,eic(av yuvalKa Ttpôg xô éici9u^aaij    sir'9,8 2P2,Í4 raĎxriv ^8r| ějioíxeuaev aôxfiv ěv xf| Kap8ía aĎxoO.    29 et 8é ó ôcpGaXjióg aou ó 8e^iôg aKav8aA.í£ei ae, B^eXe aĎxôvi              18,9sp
•  18 TKai Tcov npo(priTtöv 0 /13 565 al; Irlat | O B* pc | T- (24,35) caelum et terra transibunt, verba autem mea non praeteribunt.  c    • 19 O K* D W bomB    • 20 Q vs D
•  22 TeiKii K>DLW0 0233 /113 9ft it sy co; Ir1»' OrP* Cyp Cyr | txt ^87 K* B pc vg; Ju Or»' Hiermss | Tpaxa N* D W | Ttcd aSeXcpw autou L 0 0233 /113 700 pc ff1 sy80 bo;Cyp •U['-vl'1,] • 25 S 3-5 1 2 0 0233 m lat syhsa*S8 mae i txt H B D LW 0275 Z1-13 28: 33. 892 pc it sysc'P samss bo»* | n sy8 | Tp) ae napaSco (D) L W 0 0233 5»? lat syc-P» ! txt «P«1 KB 0275/113 892 pc k • 26 Tou L W (0233). 1424 al \ - 33 pc • 27 T 21.33) Toig apxaioig L A 0 0233/1333. 892.1010 pm lat syoh"; Ir OrP'Eus Cyr • 28 r (umri? WPal !  - <P<"K* pc; Tert Cl Cyr | txt B D L W© 0233/13 íO?
E 4,26 Jc l,19s
U 3,15 • Dt 17.8-
13; 21,18.20?
Me 11,25 Dn7,10 23,18s
2Ss: L 12,57-59; 18,3
17 20Mí) vofíí<rr}Te ort ^\0ov va. KaraAiícrw toj/ vo/lioi/ í)' tovs irpo<f>rí-Ta?' Seľ^Aôoc vá KaraAiíffo», aAAává ě/cTrArjptúo-w. 18 Atórt äAijöw? <ra? Ae'yto, 2l ecus av 7rapeAôjj ô ovpavbs »cat ^ y>). iwra éľ, >/ jixťa KepaíaSev ffe'Aei 7rope'Aôei ájrô toO ľójixou, éwarou é)f7rAí/pa)0(O(rt 7rávTa. 19 22*Oo-ti? Aotn-bľ áôeT^o-jj fiíav TWľ evťoAwv TOVTtav riav éXaxí&Ttav, Kal Si&áljfl ovTtü Touy áľôpwn-ou?, eAáxio-TO? oéAei bvofia.<r9ŕ} éu tjj ßacri\eia rtüu ovpapuiv' octtis fie €KTeAe'o-j7 Kat StSájjTj, oCto? /leya? öe'Aei buofxa<r8ŕj év rfj /3ao-tAeťa rtôľ oúpaí'wp. 20 'EjreiŠíj cray Aéyw, on, eav (X-rj irepifrcrtviFß Mrj otKaio« <rvvri tras 7rAetÓTepoľ r^c tu>v ypa-fí-(íarétav xal íaptaať&jľ, ôév ôe'Aere etaeAOet ety TÍjf /3aeriAciai> ráľ ovpaľóif.
21 'HKOiío-are ort éppéOr) eis Toi/s áp^aťovs, "24Mtj </>oveúo-r;s'" öo-Tis 5e (jiovevďj), ôe'Aet eío"Oat eľo\os eis TÍjľ KpiViľ. 22 'Eyw ö/jiws o-éts Ae'yw, ort ~5 7ras ô ôpyt-^o/aevos áľaiTÍois Kata tou á.8e\(J>ov avTOV, Öe'Aei eío-flai eco^os eis ttj^ Kpí&iv, Kal óVtis eíirjj Trpbs TÔľ áSeAipbv aÚTOW, 'PaKá, Ôe'Aei eío"oai éľoxos eis to avvéSpiov' oarts fie et7T7j, 26 Mwpě, de'Aei eío-Oat éVoxos eis TTjy yéevvav tou írvpós. 23 27 'Eáľ Aot7rbi< Trpoo-fpe'pjjs to áwpóv (rov, eis to ouo-iaaTrjpiov, Kat eKeľ eľ0V(mTjOŕjs, ÖTt ô áŠeAipós o-ov e\ei ti KaTa o"ou, 24 Ä a«pes eKet j _ ' to Siapóv (rov eanpocrOev rov 6v-,' J ' ^ ;" o-tao-Trjptou,    Kat    U7raye,    TrpcJTO^*      »««•
20  *Pa)ju.
y'- 31 :
t<.4.raA. y'. 24.
21  Aouk. tr'. 17.
22  'IaK. ß'. 10.
M'Pwfi. Ö'. 31: ť. 3-
2* 'EfóS. k'. 13. AevT. V.
25   Iwáľ.
a', y. is-
26  2aM. B', r'. 20. 'IaK./S'. 20. 27Ke«p.»)'.
4: «y.
19.
28 'Ii>j8 M/3'. 8. Ke<|>. tr;'.
I9.   TljLl.
A', ß'. 8. neVp. A'.
Y- 7<
29 nap. Ke'. 8. AovK.ij8'f
ßkenvov yvvo.ĹKa ötä vä én-tWufiijo-TJljajut, B'. aUTÍjľ, ŕ)5»j éfxoíxevo-ev avrrfv iv TJf KapSíq avTOv.     2933*Eaj/ Se ô 6-(f>0a\fíó<; aov b Se^ib^ ak(TKavSa\í^ji, 3* ßießa\e   avrbv,
tptAttóôíjTt jue Toť a.8e\<f>óv o"ov, Kat TóYe eAÖwf irpáo~<f>epc to Swpóp cou.
25   ^ Eip^i/euo-ov jute TOľ avríSiKÓv ° árov Taxews, 30 évóaru> eIo*ai Kad' Ô5bľ juteT* avTOv* p.ijiroTe ae rrapa-8cóo"77 ô ái/Ti'5tKOS eis toc KptTrjv, «al o KptTÍjs ae Trapa8(óa"fí eis toi/ vrTY)p€Tr]v, Kal pi(p6j}<; eis ^uAaKijľ.
26   'AAtj(9ws orol Ae'ya), Aeŕ öe'Aets é^e'Aôet eKeľôev, éwffoO án-oSwoTJS tô eo"xaTOi/ AejrróV.
27 HKOúorare oti šppéBr) eis tous ápxaíbvs, 31'' Mí) /ioixevo-r/s." 28 'Eyw Ö/U.6Ü? aas Ae'yw, oti 32 íräs ô
Aß'. 6. 'Ho"a.ve'.
ta'. 2. 33Ke<p. tr)'.
8,9-MápK. ô'.
43 «<"S 47-
3* 'ISě Ke^. i6'.
I2.'PüJ/U,
V- 13-, Kop. A'.
e: 27.
KoA. y'. 5-
10                           SECUNDUM MATTHAEUM                 5,17-29
De lege adlmplenda: 5,17-20
17 Nolite putare quoniam veni solvere Legem aut Pro-phetas; non veni solvere, sed adimplere. 18 Amen quippe dico vobis: Donee transeat caelum et terra, iota unum aut L 16-17 unus apex non praeteribit a Lege, donee omnia riant.
19  Qui ergo solvent unum de mandatis istis minimis et docueriť sic homines, minimus vocabitur in regno caelo-rum; qui autem fecerit et docuerit, hie magnus vocabitur in regno caelorum.
20 Dico enim vobis: Nisi abundaverit iustitia ves tra plus quam scribarum et pharisaeorum, non intrabitis in rqgnum caelorum.
Non occides. De iudicio el reconcilialione: 5,21-26 (25-26: L 12.58 s)
21  Audistis quia dictum est antiquis: "Non occides; qui d* s,i73 autem occiderit, reus erit iudicio." 22 Ego autem dico vobis:j Omnis, qui irascitur frátri suo, reus erit iudicio; qui autem u 3-15 dixerit frátri suo: "Racha", reus erit concilio; qui autem dixerit: "Fatue", reus erit gehennae ignis. 23 Si ergo offeres munus tuum ad altare, et ibi recordatus fueris quia fráter
tuus habet aliquid adversum te, 24 relinque ibi munus Mc n-25
tuum ante altare et vade prius, reconciliare frátri tuo et tunc
veniens offer munus tuum. 25 Esto consentiens adversario
tuo cito, dum es in via cum eo, ne forte tradat te adversarius'
iudici, et iudex tradat te ministro, et in carcerem mittaris.
26 Amen dico tibi: Non exies inde, donee reddas novissi- 18>34
mum quadrantem.
De aduherio: 5,27-30
27 Audistis quia dictum est: "Non moechaberis". 28 Ego d* j%* autem dico vobis: Omnis, qui viderit mulierem ad con-cupiscendum earn, iam moechatus est earn in corde suo.;
!■ 18 9
29 Quod si oculus tuus dexter scandalizat te, erue eum etj mcsv"
20 vobis] add. quia C W S • 22 vobis] add. quia C W S «23 offers Č' • 24 ciliari C | offeres C; offers WS «27 dictum est] add. antiquis C W S »28 add. quia C; add. quoniam W S
17 Ne existimate me venisse ut dissolvam legem, aut prophetas:   non veni ut earn dissolvam, sed
r8 ut earn impleam. Amen quippe dico vobis, Usquedum prreterierit coelum et terra, iota unum aut   unus   apex  nequaquam  praeterierit   ex  lege,
19  usquedum omnia facta fuerint. Quisquis igitui solvent unum ex praeceptis hisce minimis, et ita docuerit homines, minimus vocabitur in regno coelorum: quisquis autem fecerit et docuerit, iste
20  magnus vocabitur in regno ccelorum. Dico enim vobis, Nisi abundaverit vestra justitia amplius quam ilia scribarum et Pharisaeorum, vos nequaquam ingressuros in regnum coelorum.
21       Audistis dictum fuisse a veteribus, Non occides: quisquis autem occiderit, dämnas erit ju-
22  dicii. Ego vero dico vobis, Quicunque irascitur frátri suo temere, damnas erit judicii: quicunque vero dixerit frátri suo, Raca, damnas erit con-sessus: quisquis autem dixerit, Fatue, damnas erit
23   gehennae ignis. Igitur, si munus tuum obtuleris ad altare, et illic memineris fratrem tuum habere
24   aliquid contra te; relinque illic munus tuum ante altare,  et  abi;  primům  reconciliator  frátri tuo,
25   et tunc veni et offer munus tuum. Compone cum adversario tuo cito, dum es in via cum eo: nequando te tradat adversarius judici, et judex te   tradat   ministro,   et   in   custodia   conjiciaris.
26  Amen dico tibi, Nequaquam exibis illinc, usquedum reddideris ultimum quadrantem.
27       Audistis dictum fuisse a veteribus, Non mcecha-
28  beds. Ego vero dico vobis, Quicunque aspicit mulierem,  ut  earn  concupiscat, jam  adulteravit
29   earn  in corde suo.    Quod si oculus tuus dexter recon-facit Ut tu offendas, erue eum, et
vobis]
Dt 24.1 ss
19,3-9p L 16,18 IK 7,10s
Lv 19,12 Nu 30,3
Dt 23,22« Zeh
8,17
23,22 Is 66,1
Psll,4
Is 66,1 Ps 99,5
Thr2,l • Ps48,3
|ll                                        KATA MATOAIUN                              b,3<)-A2.
Kai ßaA,e ánô aoö • aujxcpépei yáp aot íva ánó^xai ßv x&v HeX&v aou Kai nr\ okov tô aóujiá aou rßAT|9rj eig yéevvav. 30 DK(xi ei fr) ôe^iá aoo xE*P^ aKavôaXíCei ae, £kkov|/ov ís.ssp aůxfiv Kai ßaA,e áno aoö • aujatpépei yáp aoi íva á7tóA.r|Tai ev t<5v iieXfov aou Kai jaŕ| ôa,ov tô aôjaá aou ř elg yéevvav
31 'EppéGrj ôé • og av arcoAuari ttjv yuvaíica auTou, 8ó-t© auTfj áTtocTTáaiov. 32 éyob ôé A,éyco b\xlv öti rTtäg ó ůtco-AÚtov'1 Tfiv yuvaíKa aŮToO rcapeKTÔg A-óyoo rcopveíag rcoieí abxr\v jaoixeuOfívaí, ^Kai ög éáv á7ToA,eA.U|aévr|V ya|iiíarj, laoixärai. ^
33 náXiv ŕJKoúaaTe öti éppé9r| aTOig ápxaíoig^" oďk éíuopKí]aetg, ánodoaaeiq Sé tó) ícupícp Toug öpKoug aou. 34 éyob 8ě A.éyca ú|uív jať) ô|ióaai öA-cog • jaf|Te év t® oôpavó), oti Gpóvog éariv too 9eo0, 35 jxt]t8 év xfj yfj, öti ótcotcó-5ióv éaTiv tôv tcoôiSv aŮToO, \xr\xe elg 'IepoaoA-ujia, öti TtóA-ig áaTiv too |aeyáA.ou ßaaiAicog, 36 nf\x£ ev xr\ KecpaA/f) j aou ojioarjg, öti oď ôúvagai r|aíav Tpíxa A.euKŕ]v Ttoifjaai j f\ |iéX,aivav\ 37 rčaTO) ôé ó Á.óyog újíódv rvai vaí,"1 oü oü • j 2k 1,17 jc 5,12 tô 5é rcepiaaôv toďtcov šk toö rcovripoö éaTtv.
38 'HicoúaaTE öti éppéBri • btpQaXpöv ávxi cxpQaXßoü °Kai ôôóvxa ävxi ôôóvxoq. 39 éyob ôé A-éyco Ďjatv |aŕ| ávTiaTfívaí t<5 rcovripär aKV ôang ae r^aníC£t relg tt|v ''ôe^iáv aia-yóva [aou]\ aTpévj/ov aĎTÔ) ícai xr)v álXr\v 40 Kai (x& QéXovxO aoi Kpi9fívai Kai tôv xťttôvá aou Xaßeiv, öcpeg aĎxó) ícai tô íiiátiov1"" 41 ícai öaxig as ráyyapeuaei iaíä-iov ev, örcaye |0£t' auTOÖ "*" ôúo. 42 to) aixooVTÍ ae r8óg, Kal rTÔv OéAovxa ánô aoö SavíaaaBaO jíti anoaTpa(pfi<;.
rÍ9Tp) ajt6A.0Ti D 700mB it sys>° (mae) bo »30 Ovs T> pc vgms sy8 bom8 | (r\ xeip oou T! Ss^ta (®)/13 I ŕ (29) PX^Oti et? yesvvav (L) W e 0233/139tt f vgms syp" sa ! txt Í~& P 33. 892 pc (lat) sy° (mae) bo • 32 (p) oq, av ano\\>ai\ D (0250). 28. 1010 pm it sys>°?samsbo | ricai o aítoXeXunevTiv ya\xr\aas n. B pesa? | - J) pc a b k; Or? ] txt lt(*)LW (G) 0250Z1-«13' W? lat? sa? mae bo • 33 □ k sys; Ír • 36 < 1-3 5 6 4 ^Sl syh ! 1243 5 6 0250Z13 700 h  |  4 (-eiv D*) 1-3 (213 D) 5 6 D/1 k; GrNy  |   txt K B (L) W
,0 33. 892 pc lat • 37 Teaxat B 700 pc | fvm vai Kat L (b g1 h?, sys-°P?) ! to v. v. kcu to 6pc; Ju Ir«™? Cl Clhom Or Cyr • 38 O D/13 it mae • 39 T-aet D L 0/113 SO? i txt K B W 33. 700. 1424 pc | Pp) em. K2 D L 0/3 •« SOí | txtK*BWal \ (13 2 K L A 0/1328. 565. 700. 1424 pm syP"? ! 1 2 H W/1 33. 892. 1010. 1241pm a f (h); Or Ad Epiph Cyr I^Dk sy8-0 | txt B syP'h?; Eus • 40 Co -Xwv D | TCTou K 33. 1241. 1424 pc «41 Teav evy-an K (33. 892* pc) | Texi a>.Xa D it vg01 sys | a^a lat sy°; Irlat • 42 rstfion T. 0 fi «O? !  tóXBDW ŕ"13 892 dc I   Ctco Oe^ovti ôav. D (k)
6,13!
Ex 21,24s Lv 24, 20 Dt 19,21 R 12,19.21 IP 2,23 lTh 5,15! Prv 20,22; 24,29 ■ Thr 3,30 Is 50,6
IK 6,7 L 6,29s
Dt 15,7s
Kat pí\pov áirb aov' Sión ere crv/i^e'pei va xa^fl žV TWľ fie\wu trov, Kal va ja»; pw/iôfl öAoi' tô (TÔifiá trov eí? TÍ)ľ yievvav. 30 Kal eav ý fieftá <rou xeiP ""* <r/cai/fiaAť^]7,    Íkko^/ov   avrr\v,   Kal
pĹ\JjOV ájIO <TOV'    SlÓTl   (76   (XVfi<j>ép€l i
ľá xa^77 *ľ T<»,'/ MeAwv o*ou, Kal vá /a>) pt<pö)7 oAoľ to <rS)jxá aov eis rrjf yéevvav.
31    'Eppédtf   irpbs   tovtoi?,   oti
35 Sari? x^P10"^ T^v Vu,/a'-'fa a^" rov, as SúxTjf eis avTÍjľ áta^vytoľ. 32 'Eyw öjutos aas Ae'ya), ortt'8 6o-tis X&>pto"0)7 Tr)ľ yu^at/ca aÚToO, 7rap-e*T(>s Aóyou 7ropľeias, /cá/uií'et aú-TTjv ťá juotxeiÍTjTať /cat oarts Aá-j8jj yu^aiKa Kex<«>ptO"/ji.eVí}V, ytVeTat fioi\oi.
33 náAti/ ^(coúo"aTe 37 ort éppeôij eis rows äp^atous, 38 Míj e7riopíC)j-07JS, áAAá 39 éKTrATjpwo-oľ eis rov Kúptoľ tou? öpKovs aóv. 34 'Eyw OJU.CUS o"Ss Ae'ywj 40 vá. fxrj ouóVrjTe /itT/5óAu>s' fA»JTe eis rov ovpavbv, SíÓti 41 eíľat ôpóVos tou ®enú' 35 /XJJT6 eis ty)v yr\v, Ston elľat ujto-rróSiov Twi/ 7ro8wľ aúroO' jutjtc eis rá 'Iepoo"óAujiAa, StÓTt 42 eíi/at ttÓAis tou jneyáAou /3ao-iAea)s' 86 pýre eis TJjľ Ke<pa\rjv aov va bfíóa^, ôtÓTi Sév Svvaaai fxiav rpt^a |/á /cájti7}s AeuKrjľij fié\aivav. 87 'AAA* 43 as Äfat ô Aóyos o"as, Nat, vat* Ou, oú" to Se TrAeiórepov Toúrtoľ eTľat é/c tou rroí/rjpou.
38 'H/coúo-a-re oti ep/W0T), '* 4*'0-(f>6a\fibv áim btj>Ba\ßov, Kal bSóvra áľTt ÔSÓvtos." 39 'Eyw ö/ucü? čas Ae'ytO; 4"' ľá fxř| äi'Tto"Taôí)Te 7rpbs rov irovr)póv' áAA' 46 Saris ae pa-7TIO-J7 eis TÍ)ľ Sestáv aov aiayóva, arpéýov eis auTO»> Kat Tíjľ aAAíjv"
40    Kat eis tôv Qékovra va. KpiQfí ixeraaov, Kal va AájSft rbľ xtT'«'í'* aov, a^»es eis avrbv Kal to í/LtaTioi'"
41     Kat 4?áf aě äyyapeúoTJ tis fiíXiov ev, Ü7raye   p.eT*   aÚTOw   6vo.
42   Eis tôv ^Toutra 7rapá aou Si'Se' 48 Kat tôv Oékovra va. 8aveía0fl ärrb aov uh airoaTpa<j>ŕ)^.
35 AeVT. K Ä', i. 'lep. y'.
1.   'I5ě Kat Kť(/). ď. 3,
K.T.A.
MápK. ť.
2.  K.T.A. 3flK6#.l0'. 9.--A0UK.
tr'. 18.
3.     Kop. A', é"-10, i 1.
37 KC0.
«y'. 16.
38 "Efó8 k'. 7. AeutT. 1.0'; 12.
'•AptÖ. A'. 2. Acut. e'. 11.
M AeuT. Ky'. 23. *0 Ke4>. Ky', 16, 18, 22. 'JaK. e'. I 12.              I
4l'Haa. f r'. 1. "■'« ÝaA. m»)'- 2 : tt£'. 3. 43 KoA. h'. 6. *IaK. e'. 12. 4* 'EÍÓ5. Ka'. 24. Aeutr. kS'. 20. AeuT. i6'. 21. I5 ITap. k'. 22 .' kS'. 29. Aouk. ?'. 29. 'Pw/x. tß'. 17, 19. Kop. A', r'. 7. ©ea. A', e'. 15. IleVp. A', y'. 9. 4Q 'Hcra. c'. 6. ®pŕ)v. y'. 30. 47 Keep. k^7. 32. MápK. te^. 21.     48 Aíut. te'. 8, 10.    Aouk. r'. 30, 35.
18,8 Mc 9,43
5,30-42      ' ""'"SECUNDUM  MÄTTHÄKUM                               íl
proice abs te; expedit enim tibi, ut pereat unurn membro-rum tuorum, quam totum corpus tuum mittatur in gehen-nam. 30 Et si dextera manus tua scandalizat te, abscide earn et proice abs te; expedit enim tibi, ut pereat unum memH brorum tuorum, quam totum corpus tuum abeat in gehen-nam.
De repudio: 5,31-32
(32: L 16,18)                                                                                  ;
31 Dictum est autem: "Quicumque dimiserit uxorem suam,              19,7
det illi libellum repudii". 32 Ego autem dico vobis: Omnis, 19i9mc 10,11 i! qui dimiserit uxorem suam, excepta fornicationis causa,                   I
facit earn moechari; et qui dimissam duxerit, adulterat.
De iuratione: 5,33-37
33 Iterum audistis quia dictum est antiquis: "Nonperiu-rabis; reddes autem Domino iuramenta tua". 34 Ego autem dico vobis: Non iurare omnino, neque per caelum, quia thronus Dei est, 35 neque per terram, quia scabellum est r566-1 Act7,49( pedum eius, neque per Hierosolymam, quia civitas est magni Regis; 36 neque per caput tuum iuraveris, quia non poteš unum capillum album facere aut nigrum. 37 Sit autem ser-mo vester: "Est, est", "Non, non"; quod autem his ábun-dantius est, a Malo est.
30
31
32
IK 7,10sj
Lv 19,12! 23,16-221 Nu 30,3
Je 5,12
PS 48,3
33
34 35
36
37
2K 1,17 Je 5,12
De retributione: 5,38-42 (39-42: L 6,29 s)
Ex 21,24
38 Audistis quia dictum est: "Oculumpro oculo et dent ein pro dente". 39 Ego autem dico vobis: Non resistere malo; i sed si quis te percusserit in dextera maxilla tua, praebe illi Prv 20,22:1P '3i9 et alteram; 40 et ei, qui vult tecum iudicio contendere et itunicam tuam tollere, remitte ei et pallium; 41 et quicum-! ;que te angariaverit mille passus, vade cum illo duo. 42 Qui •petit a terda ei; et volenti mutuari a te, ne ayertaris.   ^^^.^^___
30 enim om. S\ abeat] eat CWS     • 31 iliij ei C    «32 vobis] add. quia Č W S     • 39 i dexteram maxillam tuam C     • 40 dimitte C     «41 illo] add. (+ et C) alia CWS
38 39
40
4i 42
jabjíce abs te: expedit enim tibi ut pereat unum ex membris tuis, ac non totum corpus tuum conjiciatur in gehennam. Et, si'dextera tua manus facit ut tu offendas, exscinde earn, et abjice abs te: expedit enim tibi ut pereat unum ex membris tuis, ac non totum corpus tuum conjiciatur in gehennam
Dictum est autem, Quisquis dimiserit uxorum suam, det ei libellum abscessionis. Ego vero dico vobis, Quisquis dimiserit uxorem suam, extra rationem scortationis, facit ut ea moechetur: et quisquis dimissam duxerit, meechatur.
Rursum audistis dictum fuisse a veteribus, Non pejerabis, sed reddes Domino quse tu juraveris. Ego vero dico vobis, Ne jurate omnino: neque per coelum, quia thronus Dei est: neque per terram, quia scabellum est pedum ejus; neque per Hierosolyma, quia urbs est magni regis. Neque per caput tuum jures, quia non poteš unum capillum album aut nigrum facere. Esto autem sermo vester, Etiam, etiam, Non, non: quod autem supra hsec redundat, ab illoimproboemanat,
Audistis dictum fuisse, Oculum pro oculo, et dentem pro dente. Ego vero dico vobis, Ne obsistite improbo; sed qui te csedet in dexteram tuam maxillam, obverte ei et alteram: et ei qui velit tecum contendere, ac tunicam tuam capere, dimitte illi etiam pallium: et quisquis te anga-riabit ad milliare unum, abi cum eo duo. Pe-tenti abs te dato: et volentem mutuari abs te, ne aversator.
12                        SECUNDUM MATTHAEUM              5,43-6,5
De dilectione Inimlcorum: 5,43-48
(43-48: L 6.27S.32-36)                         "                    |!
43 Audistis quia dictum est: "Diligesproximum tuum etj^g'18 odio habebis inimicum tuum". 44 Ego autem dico vobis:! Diligite inimicos vestros et orate pro persequentibus vos, R 12,14.20 45 ut sitis filii Patris vestri, qui in caelis est, quia solemi suum oriri facit super malos et bonos et pluit super iustosj et iniustos. 46 Si enim dilexeritis eos, qui vos diligunt, quam mercedem habetis? Nonne et publicani hoc faciunt? 47 Eť si salutaveritis fratres vestros tantum, quid amplius facitis?j Nonne et ethnici hoc faciunt? 48 Estote ergo vos perfecti, lv 19,2 sicut Pater vester caelestis perfectus est.
De eleemosyna: 6,1-4
ÓAttendite, ne iustitiam vestram faciatis coram homini- 23,5 bus, ut videamini ab eis; alioquin mercedem non habetis apud Patrem vestrum, qui in caelis est. 2 Cum ergo facies eleemosynam, noli tuba canere ante te, sicut hypo-critae faciunt in synagogis et in vicis, ut honorificentur ab hominibus. Amen dico vobis: Receperunt mercedem suam. 3 Te autem faciente eleemosynam, nesciat sinistra tua quid faciat dextera tua, 4 ut sit eleemosyna tua in abscon-dito, et Pater tuus, qui videt in abscondito, reddet tibi.
De oratione. Oratio doininica: 6,5-15 (9-13: L 11,2-4 14-15: Mc 11,25 s)
5 Et cum oratis, non eritis sicut hypocritae, qui amantj
44 vestros] add. benefacite his qui oderunt vos CWS | persequentibus] add. et calumniaň
tibus CWS     «45 quia] qui C W S | ~ bonos et malos CWS     »46 dilexeritis] dili-
gitis C; diligatis W S | habebitis CWS     «48 sicut] add. et C W S                           _     ■                  -   .  -
II 6.1 habebitis c W S    •'2 facies] facis c                                              5      -k* quum orabis, ne esto ut hypocritaa;  amant
43       Audistis dictum fuisse, Diliges proximum tuum,
44  et odio habebis inimicum tuum. Ego vero dico yobis, Diligite inimicos vestros, benedicite iis qui exsecrantur vos, benefacite iis qui oderunt vos,   et   orate   pro   iis   qui  vobis   sunt  infensi,
45  et persequuntur vos: ut sitis filii Patris illius vestri qui est in ccelis: facit enim ut sol suus exoriatur super improbos ac bonos, et pluit super
46  justos et injustos. Nam si dilexeritis eos qui diligunt vos,  quam mercedem habebitis? nonne
47  et publicani idem faciunt? Et si complexi fueritis fratres vestros solum, quid amplius facitis? nonne
48 et publicani ita faciunt? Estote igitur vos perfecti, ut Pater vester ille, qui est in coelis, perfectus est.
G Attendite ne justitiam vestram exerceatis coram hominibus, ut spectemini ab eis: alioqui mercedem non  habebitis  apud Patrem vestrum  qui
2  est in coelis. Itaque quum praestabis eleemosynam, ne curato buccina cani coram te, sicut hypocritaa faciunt in synagogis et in plateis, uť glóriám consequantur   ab   hominibus:   amen   dico   vobis,
3  Perceptam habent mercedem suam. Quum vero tu das eleemosynam, ne noverit sinistra tua quid
4  faciat dextera tua; ut sit tua eleemosyna in occulta: Pater autem tuus, qui te aspicit in occulto, reddet tibi in propatulo.