17. unitatea: Agur, agur 1. saioa AAAggguuurrr,,, aaaggguuurrr Igandea da eta Michael etxera joango da. Anak Miarritzeko aireportura lagundu du. Guk ere agurtuko ditugu biak. Hemendik aurrera beren laguntzarik gabe ikasiko dugu. Agur, lagunak! Ho e ik dug a rretaz aparte, unitate honetan orain art asitakoaren errepaso txiki bat egingo u eta azken saioan gure biografia txiki idatziko dugu. Llegó el domingo y Michael se va a casa. Ana le ha acompañado al aeropuerto de Biarritz. Nosotros también despediremos a nuestros amigos, pues a partir de la siguiente lección continuaremos aprendiendo sin su compañía. ¡Adiós amigos! Además de todo ello, repasaremos lo aprendido hasta ahora y al final de la unidad aplicaremos todo ello para escribir nuestra biografía. Igandea da eta Michael etxera joango da. Anak Miarritzeko aireportura lagundu du. Entzun grabazioa eta galderak erantzun. Llegó el domingo y Michael se va a casa. Ana le ha ayudado al aeropuerto de Biarritz. Escucha la grabación y responde a las preguntas. Aireportuko agurra • Non daude Ana eta Michael? • Zergatik joan dira aireportura? • Zer ordutan aterako da hegazkina? • Zer ordutan iritsiko da Berlina? • Zergatik hainbeste ordu? • Zenbat denbora geratuko da Ana Euskal Herrian? • Zertarako erabiliko dute korreoa eta telefonoa? • Zertarako gogoa du Anak? • Zertarako behar du dirua Anak? 1 17. unitatea: Agur, agur 1. saioa OOOrrrddduuuaaakkk Hegazkinez ibili nahi izanez gero, orduak jakitea beharrezkoa da. Idatzi: Zer ordutan irtengo da hegazkina? Si vas a montar en avión te conviene no llegar tarde al aeropuerto. Fíjate en el panel horario y di a qué hora despegará el avión. Zer ordutan irtengo da? Bartzelonako hegazkina Iruñeko hegazkina Madrileko hegazkina Valentziako hegazkina Pariseko hegazkina Nekatu garuna!!! Bartzelonako hegazkina bederatziak hogeita bost gutxitan irtengo da aireportutik. Hegazkinak ordu bat behar du iristeko. Zer ordutan iritsiko da? Madrilera joateko ordu bat behar du hegazkinak; baina, zoritxarrez, ordu erdiko atzerapena izango du. Zer ordutan iritsiko da Madrila? Parisera joateko ordu bat behar du hegazkinak; baina, Parisko aireportuan laino handia dagoelako, ordu bat pasatu du lur hartzeko. Zer ordutan irten dira bidaiariak hegazkinetik? Zer ordu da hori Argentinan? 2 17. unitatea: Agur, agur 1. saioa Orain asmatu antzeko beste bi buruketa, binaka. Ahora escribid un par de problemas y dádselos a vuestros compañeros,-as. Gogoratu! Aditza NOR NOR-NORK NOR-NORI Ni NAIZ HI HAIZ HURA DA GU GARA ZU ZARA ZUEK ZARETE HAIEK DIRA NIK DUT HIK DUK/N HARK DU GUK DUGU ZUK DUZU ZUEK DUZUE HAIEK DUTE DITUT DITUK/N DITU DITUGU DITUZU DITUZUE DITUZTE NIRI ZAIT HIRI ZAIK/N HARI ZAIO GURI ZAIGU ZURI ZAIZU ZUEI ZAIZUE HAIEI ZAIE ZAIZKIT ZAIZKIK/N ZAIZKIO ZAIZKIGU ZAIZKIZU ZAIZKIZUE ZAIZKIE Nahi, behar, balio izan aditzak… Deklinabidea NOR NORK NORI NOREKIN Sing. -A Plur. -AK Iz.nag. φ MutilA etorri da MutilAK etorri dira Pili etorri da Mikel etorri da -AK -EK -K edo EK MutilAK egin du MutilEK egin dute PiliK egia esan du MikelEK egia esan du -ARI -EI -RI edo I MutilARI erori zaio MutilEI erori zaie PiliRI erori zaio MikelI erori zaio -AREKIN -EKIN -REKIN edo EKIN MutilAREKIN nago MutilEKIN nago PiliREKIN nago MikelEKIN nago 3 17. unitatea: Agur, agur 1. saioa Lekuzkoak NON NORA NONDIK Singularra -AN edo -EAN MendiAN nago KomunEAN nago -RA edo -ERA MendiRA noa KomunERA noa -TIK edo -ETIK MendiTIK etorri naiz KomunETIK etorri naiz Izen nagusiak -N edo -EN GasteizEN nago BilboN nago -RA edo ERA GasteizERA noa BilboRA noa -TIK edo ETIK GasteizETIK etorri naiz BilboTIK etorri naiz Nominalizazioa -T(z)EA -T(z)EKO • Gustatzen zait JATEA • Atsegin dut ETORTZEA • Gustuko dut EROSTEA • ABESTEKO gogoa dut • Euskara IKASTEKO denbora behar da • Liburua IRAKURTZEKO da KAUSALAK ( -ELAKO) BALDINTZAZKOAK ( -(E)Z GERO) • Berandu esnatu NAIZELAKO nago hemen. • Ama gaixorik DAGOELAKO etorri da sendagilea. • Ikasi DUGULAKO gainditu dugu. • Telebista IKUSIZ GERO, begiak txikitzen dira. • Asko JANEZ GERO, asko gizenduko zara. • Begiak ITXIZ GERO, amets egingo duzu. Eta gainera… Orduak, hilabeteak, asteko egunak, zenbakiak, leku izenak, janari izenak… 4 17. unitatea: Agur, agur 1. saioa Errepaso ariketak Aldatu testu hau denboraz. Cambia el tiempo verbal del texto. lehen egunero gero Gu garaiz jaiki gara. Gosaldu eta kalera joan gara. Han lagunak ikusi ditugu eta hitz egin dugu. Gero kafe bat hartu dugu. Ondoren, euskaltegira etorri gara eta asko ikasi dugu; ondo pasa dugu, gainera. Ordu bat eta erdietan bazkaldu dugu eta ondoren musean jokatu dugu. Gaur ere galdu dugu eta kalera triste joan gara. Gu garaiz _____ gara. Gosaldu eta kalera ______ gara. Han lagunak ______ ditugu eta hitz ____ dugu. Gero kafe bat ______ dugu. Ondoren, euskaltegira ______ gara eta asko _______ dugu; ondo _______ dugu, gainera. Ordu bat eta erdietan ________ dugu eta ondoren musean ______ dugu. Egunero ______ dugu eta kalera triste _______ gara. Gu garaiz jaiki___ gara. Gosaldu eta kalera joan____ gara. Han lagunak ikusi___ ditugu eta hitz egin____ dugu. Gero kafe bat hartu_____ dugu. Ondoren, euskaltegira etorri_____ gara eta asko ikasi_____ dugu; ondo pasa______ dugu, gainera. Ordu bat eta erdietan bazkaldu_____ dugu eta ondoren musean jokatu_____ dugu. Gaur ere galdu____ dugu eta kalera triste joan____ gara. Deklinabidea galdera erantzuna Nor da hori? Nork esan du hori? Nongoa da Arantxa? Non bizi dira lagunak? Nork egin du hori? Non dago katua? Nongoa da Aitor? Zer ordutan da antzerkia? Zer ordu da orain? Non dago Erandio? Nork esan du hori? Zenbat ikasle etorri dira? Nire lagun____ Ainhoa____, nire lagun____ Brinkola____ Tolosa_____, Gasteiz____ Irakasle____, Ander____ Geltoki____, autobus____ Usurbil_____, Santander____ 20:30____ 16:26______ Bizkaia_____ Patxi_____, ikasle______ Bi ikasle_____ 5 17. unitatea: Agur, agur 1. saioa Lotu esaldiak -(E)LAKO kausala erabiliz. Une las frases utilizando el -(E)LAKO causal. Aireportuan daude Ohera noa Etxera joango gara Erremotoan nago Telebista piztuko dut Gaur ez gara lanera joango Trena huts egin dut Gu kiroldegira joaten gara Berandu da Berandu iritsi naiz geltokira Berriak jakin nahi ditugu Euria ari du Euskara ikasi nahi dut Igandea da Michaelek hegazkina hartu behar du Sasoian egon nahi dugu Zertarako? –T(Z)EKO Lotu esaldiak. Une las dos frases utilizando el –T(Z)EKO final. Zertarako erosi duzu haragia? Zertarako dira guraizeak? Zertarako jaiki zara goizeko seietan? Zertarako dira betaurrekoak? Zertarako egiten duzu kirola? Zertarako da konputagailua? Asadoa egin Lanak egin Mendira joan Ondo ikusi Papera moztu Sasoian egon -(e)Z GERO baldintzazkoa. Lotu esaldiak. Une las dos frases utilizando el condicional -(e)Z GERO Zuk liburu hori irakurri Zuk edan Gu zinemara joan Euskara ikasi Zuk koipe asko jan Lagunek hori egin Ana eta Michael berriro elkartu Nik dirua eduki Gustatuko zaizu. Ez gidatu. Filma erromantikoa ikusiko dugu. Euskal Herrira itzuliko da Michael. Kolesterola gaizki edukiko duzu. Gu haserretuko gara. Oso pozik egongo dira. Disko hori erosiko dut. 6 17. unitatea: Agur, agur 2. saioa Ikastaro honetan gauza asko ikasi dituzu: Euskara, Euskal Herriko pertsonaia famatuak, Euskal Herriko geografia, ohiturak… Gainera, bi lagun ezagutu dituzu: Ana eta Michael. Irakurri haien biografia, ondo etorriko zaizu euskara errepasatzeko. Saioa bukatzeko zure biografia idatziko duzu. Has aprendido muchas cosas en este curso: Euskara, personajes famosos de Euskal Herria, sus costumbres, un poco de geografía, mucho de gastronomía... Además, no nos podemos olvidar de Ana y Michael. Lee sus biografías, pues te vendrán muy bien para repasar los contenidos de estas diecisiete lecciones, y, sobre todo, para escribir la tuya. Irakurri eta kontatu ikaskideari. Sartu hiru gezur kontakizunean. Lee la biografía y cuéntasela a tu compañero,-a, pero con tres datos incorrectos. AAA iiikkkaaasssllleeeaaa Michael Ludwig naiz, Alemaniakoa naiz, Berlinen bizi naiz. 40 urte ditut. Nire amona bizkaitarra da eta horregatik interesatzen zait euskara eta Euskal Herria ezagutzea. Hizkuntzalaria naiz eta unibertsitatean klaseak ematen ditut. Bananduta nago, ez dut seme-alabarik eta orain nire txakurtxoarekin bizi naiz. Oso lasaia eta baketsua naiz. Metro bat eta laurogeita bi neurtzen dut. Laurogeita bi kilo naiz. Kirola egitea eta ikustea gustatzen zait. Astean behin igerilekura joaten naiz, eta ia egunero korrika egitea gustatzen zait. Asko irakurtzen dut, egunero egunkaria, aldizkari batzuk eta gauetan, lasai-lasai, literatura irakurtzea maite dut. Asteburuan lagunekin ateratzen naiz eta batzuetan dantzalekura joaten gara, dantza egitea atsegin dudalako eta oso parrandazalea naizelako. Ez naiz oso hiztuna, ez dut asko hitz egiten, baina entzutea gustatzen zait. Gitarra jotzea atsegin dut eta askotan bakarbakarrik abesten dut. Bidaia asko egiten ditut, baina bidaia lasaiak gustatzen zaizkit, ni ere lasaia naizelako. Emakumeak maite ditut eta orain libre nago (kar-kar). Euskal Herrian gustuko emakumea aurkituz gero, hemen geratuko naiz. Eta zuek Alemaniara etorriz gero, egin niri bisitatxo bat, Berlinen egongo naiz. 7 17. unitatea: Agur, agur 2. saioa Ikastaro honetan gauza asko ikasi dituzu: Euskara, Euskal Herriko pertsonaia famatuak, Euskal Herriko geografia, ohiturak… Gainera, bi lagun ezagutu dituzu: Ana eta Michael. Irakurri haien biografia, ondo etorriko zaizu euskara errepasatzeko. Saioa bukatzeko zure biografia idatziko duzu. Has aprendido muchas cosas en este curso: Euskara, personajes famosos de Euskal Herria, sus costumbres, un poco de geografía, mucho de gastronomía... Además, no nos podemos olvidar de Ana y Michael. Lee sus biografías, pues te vendrán muy bien para repasar los contenidos de estas diecisiete lecciones, y, sobre todo, para escribir la tuya. Irakurri eta kontatu ikaskideari. Sartu hiru gezur kontakizunean. Lee la biografía y cuéntasela a tu compañero,-a, pero con tres datos incorrectos. BBB iiikkkaaasssllleeeaaa Ana Erneta naiz. Argentinarra naiz, Mendozakoa naiz, baina Buenos Airesen bizi naiz. 35 urte ditut. Familiarekin bizi naiz, ezkongabea naiz. Kazetaria naiz, Buenos Airesko unibertsitate publikoan ikasi dut eta orain Clarín egunkarian lan egiten dut. Asko gustatzen zait nire lana. Metro bat eta hirurogeita hamabi neurtzen dut eta hirurogeita sei kilo naiz. Bidaia asko egiten ditut, kazetaria naizelako eta izugarri maite dut alde batetik bestera ibiltzea. Afrika, Amerika, Europa eta Asia ezagutzen ditut, Ozeania ez. Ez dut bizio askorik: erosketak egitea eta bidaiatzea. Ez dut diru asko irabazten, baina dena bidaietan gastatzen dut. Ez dut erretzen eta dantza egitea ez zait gustatzen. Asko irakurtzen dut, bidai liburuak eta zientzia fikzioa maite ditut. Gurasoekin, amonarekin eta ahizparekin bizi naiz, familiarekin egotea izugarri atsegin dudalako eta amona zoragarria dudalako. Nire ahizpa nire laguna da eta beti nire ondoan egotea gustatzen zaio. Eta loteria tokatuz gero, agian Euskal Herrian geratuko naiz. 8 17. unitatea: Agur, agur 2. saioa Ulermen ariketa Michael _____________ bizi da. a- Berlinen b- Mendozan c- Berlingo Ana _____________ bizi da. a- gurasoekin b- ahizpekin c- gurasoarekin Anari asko gustatzen zaio _____________. a- erretzea b- igeri egitea c- erre Michael asteburuetan lagunekin _____________. a- ateratzea b- atera da c- ateratzen da Anak Ozeania _____________. a- ezagutu nahi du b- ezagutzen du c- ezagutu du _____________ emakumeak maite ditu. a- Michael b- Anak c- Michaelek Michaeli bidaia _____________ gustatzen zaizkio. a- mugituak b- lasaiak c- asko Anak bizio asko _____________. a- ez ditu b- ditu c- gustatzen zaizkio Ana eta Michael _____________. a- atzerritarrak dira b- berdinak dira c- kirola gustatzen zaie 9 17. unitatea: Agur, agur 2. saioa Orain baduzu etxeko lana. Idatzi zure biografia. Hurrengo saioan ikasgelan irakurriko duzu. Autoebaluazio gisa erabiliko duzu. Escribe tu biografía. La leerás en la próxima y última sesión. Te servirá de autoevaluación. NNNooorrr nnnaaaiiizzz nnniii??? 10 17. unitatea: Agur, agur 3. saioa Etxerako lana irakurri NNooorrr nnnaaaiiizzz nnniii??? Gaur Anaren eta Michaelen azken eguna izan da. Zer gertatuko da gaurtik aurrera? Aukeratu edo asmatu amaiera. Hoy Ana y Michael se han despedido; pero ¿qué pasará más adelante? ¿Se volverán a reunir? ¿No? Elige una opción e invéntate un final a esta historia. Ana Maizpidera joango da, lagun asko egingo ditu eta Michaelekin ahaztuko da. Michael Anari bisitatxo bat egitera joango da Maizpidera eta maitemindu egingo dira. Bakoitzak bere bidea egingo du, baina lagun onak izango dira. Ana, konturatu gabe, Michaelekin maiteminduko da eta ez da Maizpidera joango. Michael ez da Alemaniara itzuliko eta Euskal Herriko Unibertsitatean hasiko da lanean. Dena utzi eta biak Maizpidera joango dira euskara ikasi nahi dutelako. 11 17. unitatea: Agur, agur 3. saioa asmakizunak Jarri taldeka eta saiatu asmakizunak asmatzen. A ver si en grupos podéis resolver estas adivinanzas. Ezetz asmatu? Gure pertsonaia alemaniarra da. Urtean 48,2 milioi euro irabazten ditu. Oso kirolari ona da. Kaiser ezizenarekin ezagutzen dugu. Bera oso gorria da, odola gorria du eta jantzia ere bai. Orain erretiratuta dago. Nor da? Bere herrialdean figura handia da. Erretzea asko gustatzen zaio, lehen puru handiak erretzen zituen, baina orain ez, gainera gaixorik dago. Politikaria da. Hugo Chavezen lagun handia da. Bere herrialdeko komandante ohia da. Nor da? Gure emakume ilehoria estatubatuarra da. Woody Allenekin eta Martin Scorseserekin lan egin du. 40 urte baditu, baina oraindik sex-simbol handia da. Oscar bat badu. Oso ospetsua da film batean hankak dotore gurutzatu zituelako. Nor da? Gure pertsonaiak bibote zuria du eta oso gizon atsegina da. Asko gustatzen zaio idaztea eta oso ondo idazten du. Kazetaria eta idazlea da. Bere ezizena Gabo da. Nobel Saria badu. Bere obrarik ezagunena “Cien años de soledad” da. Nor da? Emakume honek urrezko besoak ditu. Txekiarra da baina Estatu Batuetan bizi da. Asko maite du kirola egitea. Sexu berekoak gustatzen zaizkio. Oso kirolari ezaguna da. Gaur egun erretiratuta dago. Titulu asko irabazi ditu, open…. Nor da? 12 17. unitatea: Agur, agur 3. saioa Orain, asmatu beste hiru. Ahora, escribíd otras tres. EEUUSSKKAALLDDUUNNAAKK EETTAA EETTOORRKKIINNAAKK • Etorkinak ez dira asko hurbiltzen euskarara, gehiengoaren hizkuntza aukeratzen dute; ERDARA. • Euskaldunek jarrera positiboa eta irekia dute etorkinekin; batez ere, euskaldun abertzaleek. 13 17. unitatea: Agur, agur 3. saioa • Gazte euskaldunak hobeto identifikatzen dira estatu txikietako etorkinekin, sahararrekin, adibidez. • Etorkinak oso pragmatikoak dira euskararekin, ez dute ulertzen euskara/erdara auzia. • Etorkinek ez dute euskal musika entzuten. • Etorkin gazteak ez dira ondo sentitzen hemengo koadrila itxietan. • Euskaldunek eta etorkinek ez dute espazio komunik. • Etorkinak herri txikietan harreman hobeak dituzte euskaldunekin. • Oso herri txikietako etorkinek euskara ikasten dute. • Euskaldunok historian zehar etorkin asko hartu ditugu Euskal Herrian; batez ere Espainiakoak. • Euskaldunok ere etorkinak izan gara Ameriketan. 14