8
Petri Zittaviensis Cronica Aule Regie. Ed. Josef Emler, FRB IV, Praha 1884.
Capitulum XVIII.
Quomodo Zewischius gracie regis restitutus vixerit et reginam legitime duxerit.
Sewischius regie familiaritatis adeptus graciam regina annuente curam sibi curie assumpsit;
cunctos quoque officiales, quos in eadem reperit, de suis amministracionibus mox removens,
familiares suos eisdem in officiis singulis subrogavit, statum curie pro sua voluntate disposuit,
et qui suis mandatis resilire presumeret, inibi penitus nullus fuit.
Hos supplantavit, illos removendo fugavit.
Tanto eciam ingratum de perceptis beneficiis se apparenter reddidit, quanto eos, qui sue
reconciliacionis promotores studiose extiterant, hostiliter persequens conculcavit. Porro de
consensu matris regem in tanta coarctavit custodia, quod copiam loquendi difficulter sibi
habere poterant, qui pro exequendis suis negociis ad ipsius curiam veniebant; in causis
quibuscunque finale responsum nullus plane habere potuit, nisi qui Zewischii patrocinio
coram principe promoveri meruit, plerumque negocia sua quispiam regi difficulter admissus
exposuit, qui non a rege, sed pocius ab ore Zewischii verbum responsive recipiens contentus
recessit. Rege tacente ipse loquitur et tocius regni solus negocia pertractans, semper plus rege
timetur, solus disposuit omnia, sibi soli obediunt universa. Omnia ordinat, omnibus imperat,
totam quoque curiam pro libitu suo potenter
Vertit et invertit, versam vertendo revertit,
sic eciam
Volvit et involvit, que volverat ante, revolvit.
Rex non curatur, Zewisch magnus reputatur,
Isti debetur reverencia, qui veneretur
regem vel qui sibi pro honore
Exhibeat munus, non est in millibus unus.
Sewischius pueriles ludos regem exercere docuit, quatenus eo ludente statum regni pro
propria utilitate disponeret, sibique familiares in ipsius regni non tam officiis quam beneficiis
exaltaret. Hunc quidem camerarium, illum purcravium, alium vero, quem sublimare voluit,
marschalcum vel forsan dapiferum ordinavit.
Nullum pincernam, nullum voluit fore vernam
Principis, qui sibi displicuit.
Quosdam calcavit, sed amicos magnificavit,
Istos promovit, hos conculcando removit.
Ipse igitur, cum cuncta sibi licere conspiceret, ratus se exaudicionis dignum, regem adiit et ut
sibi reginam copularet legitime mellitis eum manuducens colloquiis postulavit. Rex vero
adhuc iuvenis hoc expedire existimans precibus postulantis sine difficultate annuit et matrem
suam, cui id ipsum non displicuit, votis utriusque satisfaciens, pro consorte legitima publice
Sewischio desponsavit, ut qui ad actum illiciti connubii prius consenserant, nupciis celebratis
legalibus amodo licite commanerent.
Sic rex errorem revocans utriusque priorem,
Zewischio munde de consensu Chunigunde
Desponsat matrem, post hec tenet hunc quasi patrem.
Ex hoc letatur Zewisch, quia magnificatur
Per mundi gyrum. Non est tamen hoc, puto, mirum,
quod qui reginam filio annuente duxerat, nubilo repulso tristicie corde et animo plus solito
exultabat, et quia humane ambicionis condicio plerumque inconsulte extollitur, dum in huius
9
mundi favoribus, arridente fortuna cunctis relegatis inprosperis, quispiam prosperatur.
Zewischius vero tam regine familiaritatem quam regis adeptus graciam, nullum sibi parem
existimans, manus suas ad forcia cepit mittere et barones Bohemie, qui prius negociis regni
prefuerant, clam palamque non fuit veritus persequendo turbare, nec in hoc contentus esse
voluit, sed alciora aspirans, herede regni irrequisito, cuncta regni negocia iuxta sue voluntatis
arbitrium, sicut antea ordinavit, amici autem ipsius, quos in beneficiis regni sublimaverat, de
ipso presumentes, magnas ex tunc ceperunt in terra exercere insanias.
Hos conturbando sed et illos suppeditando
omnibus manus non cessaverunt inicere violentas.
Hii lascivire ceperunt et resilire
Nobilibus terre, sic fiunt undique guerre
Inter maiores, quos turbant et pociores.
Ergo Jesu Christe fac, quod Sewischius iste
Sic compescatur, quod regnum pace fruatur,
Fac me defunctos subito deplangere cunctos
Devastatores, vel eorum corrige mores.
Capitulum XXV.
De captivitate Zewischii et de morte ipsius.
Et quia Christus ei semper donum requiei
Promptus largitur, qui devotus reperitur
Ipsius in laude, rex idcirco pie gaude,
Constans et letus, lacrimas tergens, fuge fletus.
Confortatus igitur in domino rex Wenceslaus, ut sibi totique regno de pace provideret,
captivitatis nexu Zewischium innodare disposuit et fingens, se sine ipsius conductu ad
preparata regeneracionis convivia non posse procedere, ut conducturus ipsum Pragam veniat,
pro ipso nunccios destinavit. Medio tempere rex nobiles quosdam sibi magis familiares inter
ceteros clanculo ad se venire fecit, quibus non sine timore valido, puta amicis sui persecutoris
postulans, ut secretum teneant et adiutorium impendant, sue mentis propositum patefecit.
Ipsorum autem non tam animatus consiliis quam adiutus auxiliis, eam quam habere potuit
familiam, clandestine adaptavit et Zewischium ad se reversurum in castro Pragensi confisus in
Domino captivari mandavit, quatenus per captivitatis angustias ipsum ab impietate sua
compesceret et thesauros, insignia quoque regalia, que sibi olim vendicaverat, ab ipsius
manibus extorqueret. Post hec rex municiones regni, quas Zewischius in sua potestate
habuerat, recuperare satagens, fratrem suum, ducem Nicolaum, exercitus sui ductorem
constituit, qui circa castrum, quod Vroburg vulgo dicitur, figens tentoria, presertim cum amici
Zewischii desuper habitantes ipsum castrum resignare renuerent, Zewischium in eiusdem
castri suburbio fratribus suis aspicientibus decollari mandavit, quatenus ceteris ex hoc metum
incuteret et eos ab insidiosis insultibus timore supplicii refrenaret.
Vivas tranquille iuvenis rex, iam ruit ille
Hostis pacificus, tuus insidiosus amicus,
Qui te linivit verbis et postea scivit
Factis a tergo te pungere. Gaudeat ergo
Plebs huius terre, quia cessabunt cito guerre.
Zewischii facta me tam prolixis verbis pertractare oportuit, ut videlicet insidiosos conatus
similia faciencium sub typo ipsius describendo arguerem, et ea, que ab eodem rex Wenceslaus
in iuventute sua sustinuit occulte machinacionis molimina, compassionis animo pertractarem.