B ^ ► OBJETIVO Comprender y hacer descripciones de los demás. HELBURUA Besteen deskribapenak ulertzea eta egitea. Cuando queremos describir a alguien, podemos hablar de sus características 1 , físicas, de su carácter y de su edad. IZAERA CARÁCTER LAN-AFARIAN A veces, cuando no conocemos a una persona, viene bien que alguien nos de algunos detalles para que podamos identificarla. Juan ha ido a una cena de la empresa donde acaba de empezar a trabajar. Todavía no co-noce a todos los compaňeros, y Mónica le ha descrito quiénes son algunos de ellos. Hl (25 Primero, observa y luego, subraya los adjetivos que no conoces. Lehenengo, erreparatu eta ondoren, azpimarratu ezagutzen ez dituzun adjektiboak. gaiztoa tristea alaia jatorra langilea alferra eskuzabala zuhurra ausarta beldurtia zintzoa bihurria altu a baxua bizarduna biboteduna argala gizena alai: alegre alfer: vago, -a ausart: valiente beldurti: miedoso, -a berritsu: charlatän, -a bihurri: travieso, -a eskuzabal: generoso, -a gaizto: malo, -a isil: callado, -a jator: majo, -a langile: trabajador, -a lasai: tranquilo, -a lotsagabe: descarado, -a; desvergonzado, -a lotsati: vergonzoso, -a on: bueno, -a serio: serio, -a triste: triste urduri: nervioso, -a zintzo: formal, honesto, leal zuhur: avaro, -a ITXURA FISIKOA ASPECTO FÍSICO altu: alto, -a argai: delgado, -a baxu: bajo, -a , bibotedun: que tiene bigote, con bigote bizardun: que tiene barba, con barba burusoil: calvo, -a eder: hermoso, -a gazte: joven gizen: gordo, -a handi: grande ilebeltz: pelinegro, -a ilegorri: pelirrojo, -a ilehori: rubio, -a ilekizkur: de pelo rizado ileluze: de pelo largo itemotz: de pelo corto ilezuri: de pelo bianco itsusi: feo, -a txiki: pequeňo, -a zahar: viejo, -a 70 hirurogeita hamar 2 Ahora, escucha la conversaciön, e identifica aquellos companeros que menciona Monica. Orain, entzun elkarrizketa, eta Meiitifikatu Monikak aipatzen dituen lankideak. 1. Ana Mari 2. Uxoa 3. Marisol 4. Manex 5. Daniel 6. Sergio c. 2> d. -as entendido bien quien es cada uno de ellos? Escucha de nuevo, y relaciona las personas con sus caracteristicas. Erreparatu lotu pertsonak eta ezaugarriak. 5ta ilebeltza da. argala eta ilebeltza la da. odia eta jna da. Alaia da. Ana Mari Uxoa Daniel Sergio 4. ilegorria eta ilekizkurra da. Berritsua da. 5. burusoila eta bizarduna da. Serioa da. 6. txikia, argala eta ilezuria da. Langilea da. Marisol p FACEBOOK-EN Cuando conocemos a gente nueva o hacemos nuevos amigos, nos gusta hablar de ellos con los demäs. Jaime estä estudiando en Berlin y comparte piso con otros companeros. Hoy los ha graba-do en un video para ponerlo en su Faceboock y presentärselos a sus amigos. Primero, observa estas palabras y, luego, subraya aquellas que no conozcas. Le-henengo, erreparatu honako hitz hauei eta, ondoren, azpimarratu ezagutzen ez dituzunak. Aldartea ondo gaizki triste pozik/alai gaixorik osasuntsu aspertuta maiteminduta haserre Jarrerak zutik esenta etzanda makurtuta okertuta ^^^^ Ahora, escucha e identifica los nuevos amigos de Jaime. Orain, entzun eta idenfikatu Jaimeren lagun berriak. belauniko saltoka I. Mario 2. Frank 3. Tomas 4. Alejandro 5. Silvia 6. Veronique JARRERAK POSTURAS belauniko: de rodillas eserita: sentado, -a etzanda: tumbado, -a makurtuta: agachado, -a okertuta: torcido, -a saltoka: saltando zutik: de pie zuzen: recto, -a; derecho, -a ALDARTEA DISPOSICIÖN adi: atentamente, con atenciön alai: alegre; animoso, -a aspertuta: aburrido, -a barrez*: riendose esna: despierto, -a gaixorik: enfermo, -a gaizki: mal haserre: enfadado, -a hizketan*: hablando isilik: en silencio; callado, -a lasai: tranquilo, -a; tranquilamente lotan: durmiendo maiteminduta: enamorado, -a negarrez*: llorando nekatuta: cansado, -a ondo: bien osasuntsu: sano, -a pozik: contento, -a; alegre serio: serio, -a triste: triste urduri: nervioso, -a *Barrez ari da (dira). Estä (estän) riendo. *Negarrez ari da (dira). Estä (estän) llorando. *Hizketan ari da (dira). Estä (estän) hablando. a._L d. *' ' flu NOLAKOA(AK) DA (DIRA)? * NOLA DAGO (DAUDE)? ^CÓMO ES (SON)? * iCÓMO ESTÁ (ESTÁN)? íístas dos preguntas en castellano se dicen cómo, mientras en euskera se dicen de dos formas distintas, mediante nolakoa(ak) y nola. Nolakoa se dedina, Nolakoa(ak) da (dira)? iCómo es (son)? Lasaia(ak) da (dira). Es (son) tranquilo, -a(s). .Nola no se puede declinar, es finvaŕiable. Nola dago (daude)? 1 iCómo está (están)? Lasai dago (daude). Está (están) tranquilo, -a(s). Nolakoa se responde mediante un vadjetivo, y hace referencia al conjunto de cualidades de algo o alguien; expresa un estado duradero. Nolakoa da gizon hori? iCómo es ese hombre? Gizon hori altua da. hombre es a/to. • 0 Nola, normaimente, se responde ■mediante un adverbio, un participio o un adjetivo; expresa un estado pasajero. tola dago gizon hori? Cómo está ese hombre? Gizon hori argal dago. Ese hombre está delgado. Nola zaude? iCómo estás? tekatuta nago. Estoy cansada. Nola daude umeak? iCómo están los niňos? Umeak pozik daude. -Los niňos están contentos. !9. or. Escucha de nuevo, y completa la descripción con las siguientes palabras. Orain, entzun berriro, eta osatu deskribapena honako hitz hauekin. 1. etzanda 2. eserita 3. barrez 4. zutik 5. hizketan 6. belauniko Aupa, lagunak! Hona hemen nire lagun berriak. Sofan, (a) g , Tomas dago. Tomas Granadakoa da. Bere ondoan, (b)_. Mario dago. Mario IMadrilgoa da. (c)_, Alejandro eta Silvia daude. (d)_ari dira. Alejandro Bart7elonakoa da eta Silvia LUgokoa. Lurrean, (e)_, Frank dago eta bere ondoan Veronique; Of)_ari dira. Frank Alemaniakoa da eta Veronique Nantesekoa. Bueno, lagunok, musu handi bat eta laster arte. (25 Lee de nuevo la descripción, y di si las siguientes afirmaciones son verdaderas o falsas. Corrige aquellas que son falsas. Irakurri berriro deskribapena, eta esan honako baieztapen hauek egia ala gezurra diren. Zuzendu gezurrak. E G □ 0 Adib.: Tomas sofan etzanda dago. G&TUrra. Tomas sofan eserita dago. a. Mario sofan zutik dago. b. Alejandro eta Silvia eserita daude. c. Alejandro eta Silvia negarrez ari dira. d. Frank lurrean belauniko dago. e. Frank eta Veronique serio daude. □ □ □ □ □ □ □ □ IRRATIAN Cuando una persona llega a los cien aňos, muchas veces, los medios se hacen eco de la noticia y se acercan a su casa para entrevistarla. En casa de la família Iparragirre están de celebración; la abuela ha cumplido cien aňos. La radio local se ha acercado para felicitarla y hacerle unas cuantas preguntas. Escucha la conversación, y complétala con las siguientes palabras. Entzun elka-rrizketa, eta osatu honako hitz hauekin. 3. hirurogeitavhamabost 5. hogeita lau . 9. :.hirurogeita:hamazazpi 6. hirurogeita;hamahiru : íOľbi 7. vbat - ll.zazpi hit ost 2fhirurigeit