① 至難
し な ん
の技
わざ
 (dosl.) „Mimořádně obtížný úkol.“
 Odpovídá angl. Gordian knot.
 Odpovídá českému ‘Herkulův úkol.’
Alternativní forma: 至難
し な ん
の業
わざ
1
例文： がまんして、この連 中
れんちゅう
に合
あ
わせることはできる。だが彼
かれ
らのほ
うを変えるのは、至難
し な ん
のわざだ。
‘Zatnout zuby a přizpůsobit se této grupě, to bych dokázal. Ale změnit
je, to je přímo nadlidský úkol.’
Poznámky k formě:
 至 ši (音), ita.ru (訓) ‘získat, dosáhnout, přijít’
 難 nan (音), kata.i, muzuka.šii (訓) ‘obtížný, nesnadný’
 技 waza (訓) ‘technika’ (např. v bojových
uměních)
 業 waza (訓) ‘čin, počin’
② 亭主
ていしゅ
の好
す
きな赤烏帽子
あ か え ぼ し
 Členovia rodiny by sa mali riadiť príkazmi hlavy rodiny, aj keď má zvláštny
vkus, ako například nosenie červenej eboši, ktorá bola zvyčajne čierna.
 (dosl.) „Pánova obľúbená červená eboši.“
 Istá podobnosť so slovenským ‘Proti gustu žiaden dišputát,’ alebo ‘Môj dom,
môj hrad.’
Alternativní forma: 亭主
ていしゅ
の好
す
きな赤 鰯
あかいわし
例文： うちでは夕飯
ゆうはん
の時
とき
に 必
かなら
ずみんな、主人
しゅじん
が好
す
きな 牛 乳
ぎゅうにゅう
を飲
の
むの
よ。亭主
ていしゅ
の好
す
きな赤烏帽子
あ か え ぼ し
ね。2
‘Doma, keď večeriame, všetci bez výnimky pijeme manželovo
obľúbené kravské mlieko. Je to „pánova obľúbená červená eboši“.’
Poznámky k formě:
 亭主 teišu ‘hlava rodiny, manžel, pán, hostiteľ’
 烏帽子 eboši klobúk/čiapka, zvyčajne z hodvábu, tkaniny či papiera.
1
http://jisho.org/search/%E8%87%B3%E9%9B%A3%E3%81%AE%E6%8A%80
2
http://kotowaza-allguide.com/te/teisyunosukinaakaeboshi.html [10-04-2016]
③ 朝三暮四
ち ょ う さん ぼ し
 Snaha změnit něco, co už je dáno.
 (dosl.) „Tři ráno, čtyři večer.“
 Podobá se českému ‘Prašť jak uhoď,’ ‘Jeden za 18, druhý bez dvou za dvacet.’
例文：
現金支給
げんきんしきゅう
には素直
す な お
に 喜
よろこ
べない。その分手当
ぶ ん て あ て
が減
へ
るのだから、
目先
め さ き
の金
かね
に一喜一憂
い っ きい ちゆ う
している者
もの
は朝三暮四
ち ょ うさ んぼ し
である。
‘Z výplaty (zálohy) v hotovosti se nedokážu upřímně radovat. Jelikož se
o danou částku sníží bonusy, pro lidi, co se jednorázově zaradují nad
penězi před sebou, to je prašť jako uhoď.’
Poznámky k formě:
 暮 bo (音), ku.reru (訓) ‘soumrak’
④ 自業自得
じ ご う じ と く
 Niesť následky vlastných činov, správania.
 (dosl.) „Vlastné skutky, vlastné výsledky.“
 Odpovídá angl. What goes around, comes around. nebo As you sow, so shall
you reap.
 Podobá se českému ‘Sklidíš, co zaseješ,’ ‘Každý svého štěstí strůjcem.’
 Podobá se slovenskému ‘Ako si ustelieš, tak budeš spať.’ Alebo ‘Ako sa do
hory volá, tak sa z nej ozýva.’
Alternativní forma: 自縄自縛
じ じ ょう じば く
例文：
嘘
うそ
ばかりついてるから、皆
みな
に総
そう
すかんを食
く
うんだ。自業自得
じ ご う じ と く
だ
よ。
‘Stále len klameš, a preto ťa ľudia neberú vážne. Máš, co si zaslúžiš.’
Poznámky k formě:
 業 gó (音) ‘karma, univerzálny zákon príčiny a
následku, dôsledky našich myšlienok, slov
a skutkov’ (buddhistický pojem)
 自 dži (音), mizuka.ra (訓) ‘sám, seba, vlastný’
 得 e.ru (訓) ‘získať, obdržať’