den duben Aprilis 1. Kalendis Aprilibus 2. a.d. IV Nonas Apriles 3. a.d. III Nonas Apriles 4. pridie Nonas Apriles 5. Nonis Aprilibus 6. a.d. VIII Idus Apriles 7. a.d. VII Idus Apriles 8. a.d. VI Idus Apriles 9. a.d. V Idus Apriles 10. a.d. IV Idus Apriles 11. a.d. III Idus Apriles 12. pridie Idus Apriles 13. Idibus Aprilibus 14. a.d. XVIII Kalendas Maias 15. a.d. XVII Kalendas Maias 16. a.d. XVI Kalendas Maias 17. a.d. XV Kalendas Maias 18. a.d. XIV Kalendas Maias 19. a.d. XIII Kalendas Maias 20. a.d. XII Kalendas Maias 21. a.d. XI Kalendas Maias 22. a.d. X Kalendas Maias 23. a.d. IX Kalendas Maias 24. a.d. VIII Kalendas Maias 25. a.d. VII Kalendas Maias 26. a.d. VI Kalendas Maias 27. a.d. V Kalendas Maias 28. a.d. IV Kalendas Maias 29. a.d. III Kalendas Maias 30. pridie Kalendas Maias ŘÍMSKÉ DATOVÁNÍ (*Ab urbe condita = 21.4.753 před n.l.) (dle Juliánského kalendáře – zavedeno I. Caesarem 46 před n. l., nahrazeno Gregoriánským kalendářem r. 1582) Klíčové dny: Kalendae, arum, f. = 1.den v měsíci Nonae, arum, f. = 5. (původně krátké měsíce) / 7. den (Martius, Maius, Iulius, October) Idus, uum, f. = 13. / 15. den (Mar, M, I, O) *přestupný den se vkládal po 24.2 – a.d. bisextum Kal. Martias Quando? a.d. = ante diem ?? + Accusativus; exempli gratia 28.4 = ante die quartum Kalendas Maias (= 4 dny před květnovými Kalendami) pokud datum vychází na klíčový den: Ablativus, exempli gratia Idibus Februariis = 13.2 2. ante diem quartum Nonas Ianuarias ante diem quartum Nonas Februarias ante diem sextum Nonas Martias ante diem quartum Nonas Apriles ante diem sextum Nonas Maias ante diem quartum Nonas Iunias ante diem sextum Nonas Iulias ante diem quartum Nonas Augustas ante diem quartum Nonas Septembres ante diem sextum Nonas Octobres ante diem quartum Nonas Novembres ante diem quartum Nonas Decembres Počítáme vždy i SAMOTNÉ DATUM i KLÍČOVÝ DEN! 1. Kalendis Ianuariis Kalendis Februariis Kalendis Martiis Kalendis Aprilibus Kalendis Maiis Kalendis Iuniis Kalendis Iuliis Kalendis Augustis Kalendis Septembribus Kalendis Octobribus Kalendis Novembribus Kalendis Decembribus MĚSÍCE mensis, is, m. 1. Ianuarius --- Ianus = bůh počátků a konců (doplněn kolem r. 700 před n. l. Numou Pompiliem) 2. Februarius --- februa = očistná slavnost slavena v tomto období (doplněn kolem r. 700 před n. l. Numou Pompiliem) 3. Martius --- Mars, tis = bůh války (začátek válečného období) (římský Nový rok) 4. Aprilis --- Aphrodité = bohyně lásky 5. Maius --- Maius, ii = bůh růstu 6. Iunius --- Iuno, nis = bohyně manželství a rodiny 7. Iulius --- G. I. Caesar (pův. Quintilis = 5. měsíc v roce) 8. Augustus --- G. I. Caesar Octavianus Augustus (pův. Sextilis = 6. měsíc v roce) 9. September --- původně 7. měsíc v roce 10. October --- původně 8. měsíc v roce 11. November --- původně 9. měsíc v roce 12. December --- původně 10. měsíc v roce DNY V TÝDNU (až od 3. stol. n. l., předtím 8 dní A-H) týden = hebdomas, adis, f. Neděle dies Solis (--- Sunday) *křesť. dies dominica (--- domenica) Pondělí dies Lunae (--- lunedì) * feria secunda Úterý dies Martis (--- martedì) * feria tertia Středa dies Mercurii (--- mercoledì) * feria quarta Čtvrtek dies Iovis (--- giovedì) * feria quinta Pátek dies Veneris (--- venerdì) * feria sexta Sobota dies Saturni (--- Saturday) * feria septima 1. Quando hi dies festivi Romae celebrantur? Quod Romani celebrant iis diebus et quo modo? dies natalis Romae Vestalia Lupercalia Saturnalia Ludi Apollinares Matronalia Ludi Romani Quirinalia dies ater dies natalis Solis Invicti Parentalia 2. Scribe tuum diem natalem! 3. Quando G. I. Caesar occiditur?