PASSADU PRÒSSIMU
(su verbu)
Su partitzìpiu passadu est unu verbu cumpostu dae s'ausiliare (indicativu presente)
prus su partitzìpiu e indicat un'atzione de su tempus passadu.
Su partitzìpiu podet èssere maschile e feminile (singulare) e maschile e feminile
(plurale)
Verbu andare cun s'ausiliare èssere
Maschile singulare
Pedru est andadu
Maschile plurale
Pedru e Màriu sunt andados
Feminile singulare
Maria est andada
Feminile plurale
Maria e Anna sunt andadas
Verbu faeddare cun s'ausiliare àere
Pedru at faeddadu Pedru e Màriu ant faeddadu
Maria at faeddadu Maria e Anna ant faeddadu
Pro s'issèberu de s'ausiliare non b'at una règula pretzisa. Si podet nàrrere chi
s'ausiliare èssere benit impreadu pro tzertos tempos verbales, comente su gerùndiu, e
s'ausiliare àere cun sos verbos intransitivos.
Su partitzìpiu passadu e sas tres desinèntzias
In sas desinèntzias ARE e IRE sos verbos a su partitzìpiu sunt regulares:
ARE= ADU Esempru: andare-andadu; faeddare-faeddadu etc.
Etzetzione: nàrrere - naradu
IRE=IDU Esempru: dormire-dormidu; cumprire-cumpridu etc.
Sa desinèntzia in ERE podet èssere regulare e irregulare.
Regulare: ERE=IDU Esempru: bèndere-bèndidu; cùrrere-cùrridu
Irregulare: supletismu. Esempru: fàghere-fatu; pònnere-postu
ARE ERE IRE
andare
faeddare
amare
coghinare
cantare
cramare
brincare
istare
mandigare
bèndere
cùrrere
intèndere
pònnere
chèrrere
fàghere
mòrrere
bìdere
iscrìere
dormire
essire
cumprire
pedire
partzire
unire
proibire
presumire
aplaudire
De importu: comente amus bidu in s'Unidade unu, su verbu nàrrere si còniugat
segundu sos verbos de sa prima coniugatzione e su partitzìpiu passadu sighit custa
règula: nàrrere = naradu
Carchi verbu irregulare
infinidu ausiliare Partitzìpiu passadu
atzèndere
abèrrere
connòschere
còghere
fàghere
pònnere
mòrrere
sutzèdere
iscrìere
iscobèrrere
respòndere
rìere
àere
àere
àere
àere
àere
àere
èssere
èssere
àere
àere
àere
àere
atzesu
abertu
connotu
cotu
fatu
postu
mortu
sutzessu
iscritu
iscobertu
respostu
rìsidu