POPRAWNOŚĆ GRAMATYCZNA 13 przyszłam na czas. Byłam nawet obrażona na naszą, naszej, naszego 8 kolegę, bo to on zaproponował, żebym siedziała z Joasią. Byłam tak bardzo zła, że nikt, nic, nikomu 9 nie powiedziałam, popatrzyłam tylko na jego, go, niego 10 z wyrzutem, a on zaczął się śmiać ze mną, mnie, mi11 . Przez pół drogi obie milczałyśmy, aż w końcu Joasia wyciągnęła książkę i zaczęła jej, ją, nią 12 czytać. Okazało się, że moja sąsiadka czyta jedną z powieści Małgorzaty Musierowicz – mojej, moja, moją 13 ulubionej pisarki, ale ta, tą, tej 14 książki jeszcze nie znałam. Odważyłam się w końcu i zapytałam: – Czy mogę od ciebie, cię, tobie 15 pożyczyć tę, tej, ta 16 książkę, gdzie, skąd, kiedy 17 ją już przeczytasz? Joasia uśmiechnęła się, podała mnie, mi, mną 18 książkę, a sama z torby wyciągnęła kolejną. Nie zajęłyśmy się jednak lekturą, ale obie zaczęłyśmy z siebie, sobą, sobie 19 rozmawiać o naszych ulubionych książkach. I od temu, ten, tego 20 dnia zaczęła się nasza przyjaźń, która trwa już wiele lat. Stopniowanie przymiotnika i przysłówka I. Proszę podkreślić poprawną formę wyrazu zgodnie z podanym przykładem. ____/2,5 p. (10 x 0,25 p.) Przykład: Po każdym praniu ten sweter robi się długi, dłuższy, najdłuższy . 1. Kto jest starszy, coraz starszy, najstarszy w rodzinie - ty czy Adam? 2. To był najnudniejszy, coraz bardziej nudny, mniej nudny film, jaki w życiu widziałam. 3. Jarek jest zmęczony, bardziej zmęczony, najmniej zmęczony po balu niż po pracy. 4. Przesyłam Ci bardziej gorące, gorętsze, najgorętsze pozdrowienia i uściski. 5. Jej ojciec z miesiąca na miesiąc staje się coraz bardziej siwy, najmniej siwy, najbardziej siwy . 6. Z całej rodziny bardziej opalony, opalony, najmniej opalony jest Piotrek. 7. Po każdym następnym kieliszku wina Jurek stawał się wesoły, coraz weselszy, najweselszy . 8. Wydaje mi się, ze twój pies jest bardziej posłuszny, coraz mniej posłuszny, najmniej posłuszny niż mój. 9. Poprzedni test był nadzwyczaj łatwiejszy, łatwy, mniej łatwy . POPRAWNOŚĆ GRAMATYCZNA 14 10. Adam jest bez wątpienia bardziej zdolnym, zdolniejszym, najzdolniejszym studentem na roku. II. Proszę uzupełnić tekst poprawną formą wyrazów w nawiasach zgodnie z podanym przykładem. ____/3,75 p. (5 x 0,75 p.) Przykład: Udowodniono, że ci, którzy kochają sport, są pewniejsi (pewny)0 siebie i łatwiej (łatwo)0 pokonują trudności. Ewa i Adam to bliźnięta. Chodzą do jednej klasy. Adam jest _______________ (spokojny)1 od Ewy, ______________ (często)2 się uśmiecha i jest ______________ (wysportowany)3 od niej. Za to Ewa ______________ (ładnie)4 śpiewa i gra na gitarze oraz jest ______________ (odważna)5 od brata. III. Proszę uzupełnić tekst poprawną formą wyrazów w nawiasach zgodnie z podanym przykładem. ____/3,75 p. (5 x 0,75 p.) Przykład: W szkole przyjaźniłam się z Olą, Gabrysią i Beatą. Ola była szczuplejsza_ (szczupły)0 niż Gabrysia, ale Gabrysia biegała najszybciej (szybko)0 ze wszystkich dziewcząt. Ja natomiast skakałam _______________ (wysoko)1 z całej grupy. Beata była _______________ (zdolny)2 w klasie z przedmiotów artystycznych, chociaż _______________ (dobrze)3 rysowała niż malowała. Ola miała ________________ (interesujący) 4 głos w całej szkole. Wszystkie byłyśmy lubiane przez _______________ (młody) 5 od nas koleżanki. POPRAWNOŚĆ GRAMATYCZNA 15 IV. Proszę uzupełnić tekst poprawną formą wyrazów w nawiasach zgodnie z podanym przykładem. ____/3,75 p. (5 x 0,75 p.) Przykład: Feliks i Felicja mają troje dzieci i chyba są (szczęśliwi, sąsiedzi)0, którzy nie mają dzieci. Feliks i Felicja mają troje dzieci i chyba są szczęśliwsi od sąsiadów , którzy nie mają dzieci. Ich córki Ania i Basia są bliźniaczkami, ale Ania jest ___________________ (wysoka, Basia)1 . Syn Bartek jest ____________________ (młody, siostry)2 . Czasem sąsiedzi skarżą się, że dziewczynki hałasują i są _________________ (męczące, brat)3 . Bartek jest _________________ (spokojny, koledzy)4 . Feliks i Felicja są lekarzami, a dzieci lekarzy zwykle są ____________________ (zdrowe, rówieśnicy)5 . V. Proszę uzupełnić tekst poprawną formą wyrazów w nawiasach zgodnie z podanym przykładem. ____/3,75 p. (5 x 0,75 p.) Przykład: Pawełek i Janeczka postanowili zająć się nareszcie swoimi sprawami. Dzień wydawał się _właściwszy (właściwy)0 niż wczoraj, trudno było wybrać lepszy (dobry)0. Dzisiaj Janeczka i Pawełek mieli ______________ (mało)1 lekcji, byli więc w szkole ______________ (krótko)2 . Rafał natomiast zapowiedział, że będzie zajęty ______________ (długo)3 i pojawi się dopiero na obiedzie. Babcia na deser przygotowała gruszki, które w tym roku były ______________ (słodki)4 i ______________ (miękkie)5 niż zwykle. VI. Proszę uzupełnić tekst poprawną formą wyrazów w nawiasach zgodnie z podanym przykładem. ____/7,5 p. (10 x 0,75 p.) Przewodniki po Polsce informują, że Gdańsk przez setki lat był największym (duży)0 portem nad Bałtykiem, natomiast zamek w Malborku jest większy (duży)0 niż inne gotyckie zamki w Europie. Ratusz w Toruniu to jedna z _________________ (piękny)1 budowli tego typu w Europie. Wśród informacji o Warszawie czytamy, że Kolumna POPRAWNOŚĆ GRAMATYCZNA 16 Zygmunta jest __________________ (stary)2 polskim pomnikiem przedstawiającym osobę świecką. Dalej dowiadujemy się również, że przy urządzaniu pałacyku w Wilanowie pracowali __________________ (dobry)3 artyści tamtych czasów. Na temat Zamościa napisano, iż jego __________________ (ważny)4 obiekty zbudowano w ciągu dwudziestu lat. Przy opisie Krakowa znajdujemy informację, że figury ołtarza w Kościele Mariackim są __________________ (wielki)5 niż rzeczywiste ludzkie postacie. W części poświęconej polskiej przyrodzie czytamy, iż Ojcowski Park Narodowy jest o wiele _________________ (mały)6 od innych parków narodowych w Polsce. Napisano tam również, że drzewa w Puszczy Białowieskiej są znacznie __________________ (wysoki)7 i _________________ (gruby)8 niż w innych polskich lasach, że Hańcza jest __________________ (głęboki)9 jeziorem w Polsce, a dolina Biebrzy należy do __________________ (dziki)10 obszarów w naszym kraju. VII. Proszę uzupełnić tekst poprawną formą wyrazów w nawiasach zgodnie z podanym przykładem. ____/2,5 p. (5 x 0,5 p.) Być może, gdzie indziej są ziemie piękniejsze (piękny)0, I noce gwiaździstsze, i ranki ________________ (jasny)1 , być może bujniejsza, __________________ (zielony)2 jest zieleń i ptaki w gałęziach śpiewają __________________ (wesoło)3 (...). Być może, być może, że wszystko jest __________________ (dobry)4  i ptaki, i gwiazdy, i śpiew i powietrze (...). Być może, gdzie indziej... lecz sercu jest __________________ (drogi)5 piosenka znad Wisły i piasek Mazowsza. S. R. Dobrowolski, Być może POPRAWNOŚĆ GRAMATYCZNA 39 VI. Proszę uzupełnić tekst właściwymi przyimkami zgodnie z podanym przykładem. ____/2,5 p. (5 x 0,5 p.) – Kiedy zaczął Pan myśleć o 0 zawodzie aktora ? – ______1 wczesnej młodości czytałem poezję. Bardzo pragnąłem zostać aktorem. Poczułem to, kiedy zacząłem chodzić ______2 teatru. Później, już ______3 szkole teatralnej wielki wpływ ______4 moje aktorstwo wywarł jeden ______5 moich mistrzów – wykładowców. Varia I. Proszę podkreślić poprawną formę wyrazu zgodnie z podanym przykładem. ____/2,5 p. (10 x 0,25 p.) Psychologów, Psychologowie, Psychologom 0 odkryli, że małżeństwo mogło, może, mogłoby 1 polepszyć wzajemne relacje, gdyby zaczęło dziękować siebie, sobie, sobą 2 za różne domowe przysługi. Dotyczy to, tego, temu 3 nie tylko małżeństw, ale rodzin w ogóle. „Dziękuję”, jako słówko domowego, domowym, domowe 4 , jest odświeżaczem atmosfery, atmosferą, atmosferze 5 . Dziękujmy nie tylko wtedy, gdy wstajemy od stole, stołu, stołem 6 . „Dziękuję” znaczy, że rozumiemy, zrozumiemy, zrozumielibyśmy 7 , że ktoś starał się dla nam nami, nas8 . Na tym, między innymi, polegało, polega, będzie polegało 9 życie rodzinne, by zauważać, że nasi bliscy są dla nas uprzejme, uprzejmymi, uprzejmi 10 . II. Proszę podkreślić poprawną formę wyrazu zgodnie z podanym przykładem. ____/2,5 p. (5 x 0,5 p.) Pan Adam wystąpił w teleturnieju „Jeden z dziesięć, dziesięciu, dziesiąty 0 ”. Odpowiedział poprawnie na pięć, pięciu, pięcioma 1 pytań i doszedł do finału, w którym walczy już tylko trzy, trzej, trzech 2 uczestników. Pan Adam okazał się więc lepszy niż sześć, sześciu, sześcioma 3 innych osób – a może po prostu miał więcej szczęścia. W finale poradził sobie z siedem, siedmiu, siedmioma 4 pytaniami, ale to nie wystarczyło, by wygrać – jego dwa, dwaj, dwóch 5 przeciwnicy odpowiedzieli na znacznie więcej. POPRAWNOŚĆ GRAMATYCZNA 40 III. Proszę uzupełnić tekst właściwą formą liczebników w nawiasach zgodnie z podanym przykładem. ____/2 p. (4 x 0,5 p.) Maj to szczególny miesiąc dla naszej rodziny. Ja obchodzę urodziny piątego (5)0 maja, a moi dwaj (2)0 bracia, którzy są bliźniakami, dzień później. Zwykle zapraszają do domu swoich ulubionych ______________ (3)1 kolegów i bawią się aż do rana. Pod koniec miesiąca moi rodzice będą świętowali ______________ (20)2 rocznicę ślubu. Mama dostanie na pewno od taty ______________ (20)3 róż, a przed ______________ (7)4 wieczorem wybiorą się do restauracji. IV. Proszę uzupełnić tekst przymiotnikami utworzonymi od wyrazów w nawiasach zgodnie z podanym przykładem. ____/3,75 p. (5 x 0,75 p.) Przykład: Już od tygodnia można oglądać w kinach nowy polski (Polska)0 film. Podróże to moje największe hobby. Dzięki nim bardzo polubiłem _____________ (Czechy)1 kuchnię, a zwłaszcza pyszne knedliki. Nie zapomnę też smaku _____________ (Francja)2 wina. W czasie letnich wakacji zwiedziłem dokładnie wspaniałe _____________ (Włochy)3 miasta, a w Amsterdamie obejrzałem obrazy _____________ (Holandia)4 mistrzów. Zimowe ferie planuję spędzić na nartach w jakimś _____________ (Austria)5 kurorcie. V. Proszę uzupełnić tekst właściwą rzeczownikami utworzonymi od wyrazów w nawiasach zgodnie z podanym przykładem (nazwy mieszkańców krajów). ____/3,75 p. (5 x 0,75 p.) Przykład: Polacy (Polska)0 mają bigos i pierogi. A z jakich potraw są znane kraje Europy? _____________ (Czechy)1 mają knedliki, a _____________ (Hiszpania)2 paellę. _____________ (Szwajcaria)3 są znani z sera, a _____________ (Ukraina)4 z ukraińskiego barszczu. _____________ (Węgry)5 oferują wspaniały gulasz. POPRAWNOŚĆ GRAMATYCZNA 41 VI. Proszę uzupełnić tekst właściwą formą wyrazów w nawiasach zgodnie z podanym przykładem. ____/5 p. (10 x 0,5 p.) W ostatnich latach (rok)0 coraz częstszym sposobem nawiązywania _____________ (kontakt)1 z drugą osobą jest Internet. Na _____________ (czat)2 internetowych wszystko jest łatwiejsze, ponieważ rozmówca jest anonimowy. W każdym _____________ (moment)3 można nie odpowiadać na niewygodne pytania lub wyłączyć komputer. Są ludzie, którzy _____________ (poznać się)4 dzięki ____________ (komputer)5 , a następnie ____________ (pobrać się)6 . Jednak trudno sprawdzić, kto _____________ (siedzieć)7 po drugiej stronie _____________ (internetowy)8 łącza i jakie ma zamiary. Dlatego psychologowie ostrzegają rodziców, żeby zwracać _____________ (uwaga)9 na swoje dzieci przesiadujące przed ekranem komputera. Niekiedy internetowe znajomości mogą okazać się tragiczne w _____________ (skutek, l. mn)10 . VII. Proszę podkreślić właściwą formę czasownika zgodnie z podanym przykładem. ____/5 p. (10 x 0,5 p.) Przykład: Ania i Kasia miały, mieli, będą mieli 0 trudną podróż do Poznania. 4 listopada Ania i Kasia wracały z Krakowa do Poznania. Przychodziły, Przyszły, Będą przychodziły 1 na dworzec pół godziny przed odjazdem pociągu, ale niestety w kasie nie sprzedano im ani biletów, ani miejscówek, ponieważ wszystkie miejsca były już zarezerwowane. Gdy pociąg wjedzie, będzie wjeżdżał, wjechał 2 na stację i zatrzymał się na peronie, Ania znalazła, znalazły, znajdą 3 konduktora i zapytają, zapytała, zapytały 4 go, czy mogła, może, mogli 5 z koleżanką wsiąść do pociągu bez biletu i miejscówki. Konduktor pozwolił, pozwalał, pozwoli 6 jej na to. W pociągu panuje, panował, panowali 7 tłok, ponieważ wiele osób, tak jak Ania i Kasia, wsiedli, wsiadło, wsiądą 8 do pociągu za zgodą konduktora. Ania postawiła torbę na korytarzu, rozpięła kurtkę i zaczęła, zaczną, zacznie 9 POPRAWNOŚĆ GRAMATYCZNA 42 zastanawiać się, jak zniesie tę podróż. Kasia tymczasem już wesoło rozmawia, będzie rozmawiała, rozmawiała 10 z jakimś przystojnym chłopakiem. VIII. Proszę uzupełnić tekst wyrazami z ramki zgodnie z podanym przykładem. Uwaga! Niektóre wyrazy mogą być użyte dwa razy. ____/5 p. (10 x 0,5 p.) Ania jest moją siostrą i 0 Marta jest moją siostrą. Ania jest starsza, ___________1 Marta młodsza. ___________2 są siostrami, to wcale nie są do siebie podobne. Wszyscy myślą, ___________3 to Marta jest starsza, __________4 jest bardzo poważna. Chciałbym, ___________5 obie były tak wesołe jak Ania, ___________6 Marta nie umie się niestety śmiać. Nie wiem, ___________7 to się kiedyś zmieni. Teraz Marta kończy szkołę ___________8 chce zdawać na studia. Zamierza studiować informatykę – na uniwersytecie ___________9 na politechnice. Mam nadzieję, ___________10 życie studenckie poprawi jej humor. a albo chociaż ale czy i bo że żeby IX. Proszę przekształcić zdania zgodnie z przykładem tak, by nie zmieniły sensu. ____/5 p. (5 x 1 p.) Przykład 0. Pani Małgorzata jest wyższa niż pani Grażyna. Pani Grażyna _______Pani Grażyna jest niższa niż pani Małgorzata (od pani Małgorzaty).__________ 1. Jestem mniej inteligentny od moich braci. ode mnie ___________________________________________________________________________ POPRAWNOŚĆ GRAMATYCZNA 43 2. Brawo, napisał pan tę pracę bezbłędnie! ani jednego ___________________________________________________________________________ 3. W naszej grupie nie uczą się Europejczycy. nie ma ___________________________________________________________________________ 4. Na imieninach Tomka nie było tylko was. oprócz ___________________________________________________________________________ 5. Proszę usiąść w środku, obok tej Japonki i tego Amerykanina! między ___________________________________________________________________________ X. Proszę przekształcić zdania zgodnie z podanym przykładem (negacja). ____/5 p. (5 x 1 p.) Przykład 0. Dlaczego zawsze jesz na obiad frytki i hamburgery? nigdy _____________Dlaczego nigdy nie jesz na obiad frytek ani/i hamburgerów?__________ 1. Wszyscy wysłali już listy do rodziców. Nikt ___________________________________________________________________________ 2. Zawsze mam na wszystko czas. Nigdy ___________________________________________________________________________ POPRAWNOŚĆ GRAMATYCZNA 44 3. Wszystkich lubię i wszystkim ufam. Nikogo ___________________________________________________________________________ 4. W naszej grupie są śliczne dziewczyny i przystojni chłopcy. nie ma ___________________________________________________________________________ 5. Proszę nauczyć się na pamięć dialogu i napisać ćwiczenie nr 7! Proszę nie ___________________________________________________________________________