Leksykologia i leksykografia


Tematy referatów:


1.       Słownictwo o ograniczonym zasięgu terytorialnym (dialektyzmy, regionalizmy, odmiany
regionalne polszczyzny; konkretne przykłady).

2.       Słownictwo o ograniczonym zasięgu środowiskowo-zawodowym (gwary środowiskowe, gwary
zawodowe, profesjonalizmy; konkretne przykłady).

3.       Słownictwo ekspresywno-emocjonalne (impresywna funkcja językowa wg Bühlera, typy
i stopnie zabarwienia emocjonalnego; konkretne przykłady).

4.       Tendencje rozwojowe w słownictwie współczesnej polszczyzny literackiej (dążność do
ekonomii językowej: uniwerbizacja, elipsa, kompozycja, abrewiacja; terminologizacja
i determinologizacja; dążność do wewnętrznej unifikacji; konkretne przykłady).

5.       Onomastyka (przedmiot, zakres i wewnętrzny podział dyscypliny, pojęcie nazwy własnej,
problematyka klasyfikacji nazw własnych; konkretne przykłady).

6.       Archaizmy (typy i funkcja, archaizacja; konkretne przykłady).

7.       Neologizmy (typy i funkcja, znani twórcy neologizmów wśród polskich literatów; konkretne
przykłady).

8.       Zapożyczenia z języków obcych (typy zapożyczeń, funkcja zapożyczeń, tzw. zbyteczne
zapożyczenia oraz nadużywanie wyrazów obcych; konkretne przykłady).

9.       Etymologia (przedmiot i zakres dyscypliny, etymologia językoznawcza a etymologia ludowa;
konkretne przykłady).

10.   Typy słowników i najważniejsze słowniki języka polskiego (historia polskiej leksykografii,
pierwsze polskie słowniki, dzieło S. B. Lindego, tzw. Słownik wileński i Słownik warszawski,
współczesne polskie słowniki).

11.   Hasło słownikowe (struktura hasła słownikowego w pracach leksykograficznych: wyraz hasłowy,
kwalifikatory, skróty, odsyłacze itp., objaśnienie struktury hasła na przykładzie min. 5 haseł
z różnego typu słowników)


Wymagana struktura referatów:

·       Długość – do 15 min (w formie pisemnej minimalnie 5 stron)

·       Szczegółowe omówienie podstawy danego zjawiska językowego

·       Podanie konkretnych przykładów oraz ich analiza (preferowane źródła materiału językowego:
korpus językowy PWN, Nowy Słownik Poprawnej Polszczyzny pod red.
A. Markowskiego, aktualna prasa, literatura współczesna; w przypadku referatów
o charakterze diachronicznym i dialektologicznym polskie opracowania z gramatyki historycznej
i dialektologii)

·       Podanie podstawowych prac poświęconych danemu tematowi