BLOCU UNU
UNIDADE UNU
Letzione unu
Presentatziones
Unu grupu de turistas est a dae in antis de s’intrada de su nuraghe de Barùmini
isetende a cumentzare sa bìsita.
A group of turists is in front of the entrance of the Barùmini's nuraghe waiting for
the (turistic) visit.
Un grupo de turistas está delante de la entrada de la nuraga de Barùmini esperando
a que empezara la visita (turística).
Un gruppo di turisti è di fronte all'entrata del nuraghe di Barùmini aspettando che
cominci la visita (turistica).
Un group de touristes est dehors à l'entrée du nurague de Barùmini et attend le
début de la visite qui va commencer.
Turisticka skupina je před vchodem Nuraga Barùmini a cekají, až začne prohlidka.
Elias Salude, deo mi naro Elias.
Frantzisca Salude!
Elias e tue ite ti naras?
Frantzisca Deo mi naro Frantzisca.
Elias De ue ses, Frantzisca?
Frantzisca Deo so de Aristanis, e tue de ue ses?
Elias Deo so de Nùgoro
Frantzisca e in ue istas? istas in Casteddu?
Elias No, isto in Sanluri.
Pro sa presentatzione a livellu personale est netzessàriu, pro como, a impreare sa
fòrmula chi sighit cunsiderende chi esistint àteras diferentes (in inglesu: my name is
Elias)
Limbas pronùmene
personale
pronùmene
diretu àtonu
verbu nùmene
pròpiu
sardu deo mi naro Elias
ispagnolu yo me llamo Elias
italianu io mi chiamo Elias
frantzesu je (m') me appelle Elias
tzecu já se jmenuju Elias
Pro pedire su nùmene de un'àtera persone est netzessàriu a impreare, pro como, custa
fòrmula (in inglesu: what is your name?)
limbas avèrbiu
interrogativ
u
pronùmene
personale
pronùmene
diretu àtonu
verbu puntu/sinnu
interrogativ
u
sardu ite ti naras ?
ispagnolu cómo te llamas ?
italianu come ti chiami ?
frantzesu comment tu (t') te appelles ?
tzecu jak se jmenuješ ?
Iscrie sos elementos linguìsticos de s'arresonu:
nùmenes pròpios (subject, vlastní jmena)
________________________________________________________________
pronùmenes (object, zájmena)
________________________________________________________________
verbos (verbs, slovesa)
________________________________________________________________
prepositziones (prepositions, předložka)
________________________________________________________________
avèrbios (adverbs, příslovce)
________________________________________________________________
congiuntziones (conjunctions, spojky)
________________________________________________________________
Nàrrere su nùmene tuo e preguntare su nùmene a un’àtera persone
Pro preguntare su nùmene e su logu de residèntzia est netzessàriu impreare:
ite: what (is your name), jak (se jmenuješ), como (te llamas), comment (tu t'appelles),
come (ti chiami)
in ue: where (do you live), kde (bydliš), donde (vives), où (habites-tu), dove
(vivi/abiti)
Sos elementos ite e in ue faghent parte de sa categoria de sos avèrbios e locutziones
averbiales1
. Est de importu finas a cunsiderare chi in sas frases sunt presentes àteros
elementos comente su pronùmene ti e sos verbos coniugados nàrrere e istare.
Pregunta: Ite ti naras? Pregunta: In ue istas?
Risposta: Mi naro Lughia Risposta: Isto in Nùgoro
Orìgine e natzionalidade
Orìgine e natzionalidade Maschile Feminile
De ue ses? issu est… issa est…
Sardigna sardu sarda
Islovàchia islovacu islovaca
Frantza frantzesu frantzesa
Itàlia italianu italiana
Portogallu portoghesu portoghesa
Amèrica americanu americana
Comente si podet bìdere in sardu, sos agetivos chi pertocant sa natzionalidade sunt
bastante regulares, a contràriu p.es. de s'italianu ue esistint sas formas: americano/a;
slovacco/a; italiano/a e finas francese, portoghese (pro ambos sos gèneres)
proa a respòndere a sas preguntas chi sighint:
 Ite si narat su turista mascru?
 De ue est Elias?
1 Letzione tres de custu manuale
 De ue est Frantzisca?
 In ue istat Elias?
Atividade
A B
Pregunta su nùmene de su/sa
cumpàngiu/a tuo/a
ite ti naras?
Responde cun su nùmene
(deo) mi naro
Pregunta de ue est Orìgine e natzionalidade
Pregunta in ue istat/bivet Residèntzia
CUNTENIDORES GRAMMATICALES I
pronùmenes personales
deo
tue
issu / issa
singulares
nois
bois
issos / issas
plurales
Currispondèntzia de sos pronùmenes personales in sardu cun sas àteras limbas:
inglesu: I, You, He/She/It, We, You, They
ispanniolu: yo, tú, él/ella, nosotros, vosotros, ellos/ellas
frantzesu: je, tu, il/elle, (on, nous), vous, ils/elles
tzecu: já, ty, on/ona, my, vy, oni/ony/ona
italianu: io, tu, lui/lei, noi, voi, loro
Sos pronùmenes personales sardos sunt implìtzitos comente in italianu, in tzecu, in
ispanniolu etc.
sardu: (deo) ando a su tzìnema etc.
In frantzesu e in inglesu su prònumene abarrat in sa frase: Je vais au cinéma; I go to
the cinema etc.