2024
DCC Summer School Literair vertalen en actoren in literair vertalen : individuen en instellingen
KOSTELECKÁ, Marta; Veronika HORÁČKOVÁ a Sofie Rose-Anne W. ROYEAERDZákladní údaje
Originální název
DCC Summer School Literair vertalen en actoren in literair vertalen : individuen en instellingen
Název anglicky
DCC Summer School Literary translation and actors in literary translation : individuals and institutions
Autoři
KOSTELECKÁ, Marta (203 Česká republika, garant, domácí); Veronika HORÁČKOVÁ (203 Česká republika, domácí) a Sofie Rose-Anne W. ROYEAERD (56 Belgie, domácí)
Vydání
2024
Další údaje
Jazyk
nizozemština
Typ výsledku
Uspořádání workshopu
Obor
60202 Specific languages
Stát vydavatele
Česká republika
Utajení
není předmětem státního či obchodního tajemství
Odkazy
Kód RIV
RIV/00216224:14210/24:00138479
Organizační jednotka
Filozofická fakulta
Klíčová slova anglicky
summer school; literary translation; literary agencies; grants;
Štítky
Příznaky
Mezinárodní význam
Změněno: 10. 2. 2025 14:11, Mgr. Pavla Martinková
V originále
Dat vertalingen niet in een vacuüm ontstaan is een waarheid als een koe. Alle actoren in het literaire vertaalveld verdienen meer aandacht. Vertalingen komen tot stand met behulp van de inspanning van een heleboel individuen en instellingen. Denk o.a. aan: de auteurs, de vertalers, de twee of meerdere uitgeverijen, de boekenbeurzen, medewerkers van verschillende instellingen die fondsen verstrekken, andere culturele bemiddelaars, diplomaten, literaire agenten, de illustratoren of designers van de covers, de schrijvers van de achterflapteksten, de critici die de boeken recenseren, de schrijvers van de blurbs, de woordenboekenmakers, machines en computerprogramma’s, vrienden en bekenden. En ga zo maar door. Aan het verschijnen van een boek werkt een heel netwerk aan geëngageerde actoren, elk met eigen ideeën, agenda’s en macht. Vertalingen zijn nooit onschuldig, maar eerder het resultaat van veel ingewikkelde processen, lobbyen en vaak paradoxale situaties en gelukkige toevallen. Het doel van deze Summer School is tweedeling. De ochtendcolleges zijn gewijd aan theoretische vragen over het thema ‘Literair vertalen en actoren in literair vertalen: individuen en instellingen’. In de praktijkgerichte middagcolleges worden de vertalingen die de studenten gemaakt hebben van hedendaagse Nederlandstalige auteurs en vertaalkeuzes en strategieën besproken. Tijdens deze Summer School gaan we dieper in op bepaalde onderwerpen die te maken hebben met het overkoepelende thema. Daarbij richten we ons op de volgende perspectieven: 1. De (on)zichtbaarheid van de vertaler: Het is een ongeschreven regel dat de vertaler onzichtbaar moet zijn. Hij moet de tekst zo goed mogelijk van de bron- naar de doeltaal omzetten en dan verdwijnen. Toch zit dat ingewikkelder in elkaar. De identiteit, de kennis en de financiële positie van de vertaler krijgt steeds meer aandacht. Wat is de huidige positie van de literaire vertaler binnen het veld? 2. Subsidies: Vertalingen komen vaak tot stand met behulp van financiële steun van verschillende nationale en internationale instellingen. In Nederland en Vlaanderen zijn het Nederlands letterenfonds, Flanders Literature en het ELV de belangrijkste actoren. Hoe werken deze instellingen, welke macht oefenen ze uit, wat wordt er wel of niet aanbevolen en wie bepaalt dat? Welke vertalingen verschijnen met of zonder financiële steun van deze instellingen? 3. Fragmenten, versnipperingen en culturele bemiddelaars: Als men praat over vertalingen, heeft men het meestal over romans in boekvorm. Wat is de situatie van fragmenten, verhalen, gedichten, toneelteksten die in tijdschriften of bloemlezingen verschijnen of die worden opgevoerd? Welke actoren en instellingen spelen daar een rol bij? Welke verschillende culturele bemiddelaars komen kijken bij vertalingen uit twee perifere landen? 4. Non-translation en canon: Zeker in het geval van perifere landen/taalgebieden waartussen er relatief weinig culturele transfer plaatsvindt, zorgen vertalingen voor het scheppen van een canon. Deze lezing onderzoekt het spanningsveld tussen nationale en globale/transnationale literatuur en geeft aandacht aan het fenomeen van non-translation. Wat ontbreekt uit een bepaalde canon, schept ook het beeld van die literatuur. 5. Machinevertalingen: Het is een taboe dat een literair werk wordt vertaald door machines of computerprogramma’s. Er zijn echter wel ook hier kanttekeningen te plaatsen. Kan een computer stijl, ironie of sarcasme herkennen, produceren en/of vertalen? Hoe moet de literair vertaler anno 2024 omgaan met computerprogramma’s?
Anglicky
That translations do not occur in a vacuum is a truism. All actors in the literary translation field deserve more attention. Translations come about through the efforts of a host of individuals and institutions. Consider, among others: the authors, the translators, the two or more publishing houses, the book fairs, staff of various institutions that provide funds, other cultural mediators, diplomats, literary agents, the illustrators or designers of the covers, the writers of the back cover texts, the critics who review the books, the writers of the blurbs, the dictionary makers, machines and computer programmes, friends and acquaintances. And so on. A whole network of committed actors, each with their own ideas, agendas and power, work on the publication of a book. Translations are never innocent, but rather the result of many complicated processes, lobbying and often paradoxical situations and lucky coincidences. The aim of this Summer School is twofold. The morning lectures are devoted to theoretical questions on the theme ‘Literary translation and actors in literary translation: individuals and institutions’. In the practice-oriented afternoon lectures, students' translations of contemporary Dutch-language authors and translation choices and strategies are discussed. During this Summer School, we will delve deeper into certain topics related to the overarching theme. In doing so, we will focus on the following perspectives: 1. The (in)visibility of the translator: It is an unwritten rule that the translator must be invisible. He should convert the text as best he can from the source language to the target language and then disappear. Yet this is more complicated. The translator's identity, knowledge and financial position are getting more and more attention. What is the current position of the literary translator within the field? 2. Grants: Translations often come about with the help of financial support from various national and international institutions. In the Netherlands and Flanders, the Dutch Literature Fund, Flanders Literature and the ELV are the main actors. How do these institutions work, what power do they exercise, what is or is not recommended and who decides? Which translations appear with or without financial support from these institutions? 3. Fragments, fragmentations and cultural mediators: When people talk about translations, they usually talk about novels in book form. What is the situation of fragments, stories, poems, drama texts that appear in magazines or anthologies or that are performed? Which actors and institutions play a role in them? What different cultural mediators are involved in translations from two peripheral countries? 4. Non-translation and canon: Especially in the case of peripheral countries/languages between which there is relatively little cultural transfer, translations create a canon. This lecture explores the tension between national and global/transnational literature and gives attention to the phenomenon of non-translation. What is missing from a given canon also creates the image of that literature. 5. Machine translations: It is a taboo for a literary work to be translated by machines or computer programmes. However, there are caveats here too. Can a computer recognise, produce and/or translate style, irony or sarcasm? How should the literary translator in 2024 deal with computer programmes?
Návaznosti
| MUNI/A/1478/2023, interní kód MU |
|