Detailed Information on Publication Record
2005
Semantyka relacji interpersonalnych w języku czeskim, polskim i słowackim
MADECKI, RomanBasic information
Original name
Semantyka relacji interpersonalnych w języku czeskim, polskim i słowackim
Name in Czech
Sémantika personálních vztahů v češtině, polštině a slovenštině
Name (in English)
Semantics of Interpersonal Relationship in the Czech, Polish and Slovak Languages
Authors
MADECKI, Roman (203 Czech Republic, guarantor)
Edition
1. vyd. Poznań, Swoje i cudze. Kategorie przestrzeni w literaturach i kulturach słowiańskich. Tom 1 - Słowiańszczyzna zachodnia, p. 103 - 113, 11 pp. 2005
Publisher
Wydawnictwo Naukowe UAM
Other information
Language
Polish
Type of outcome
Stať ve sborníku
Field of Study
60200 6.2 Languages and Literature
Country of publisher
Czech Republic
Confidentiality degree
není předmětem státního či obchodního tajemství
RIV identification code
RIV/00216224:14210/05:00012820
Organization unit
Faculty of Arts
ISBN
83-232-1539-1
Keywords in English
Czech; Polish; Slovak; personal pronouns; communicative act; interpersonal relationships
Tags
International impact, Reviewed
Změněno: 1/12/2007 00:12, Mgr. Roman Madecki, Ph.D.
V originále
W przestrzeni aktu komunikacyjnego jest miarą wszystkich rzeczy jednostka ludzka. W stosunku do ja powstają zarówno podstawowe charakterystyki lokalne i temporalne, jak i relacje interpersonalne. Charakter organizujący ma tu przede wszystkim podstawowa relacja ja - ty. Zestawienie czeskich, polskich i słowackich wykładników tej relacji pokazało, że stan w czeskim i słowackim nie jest zupełnie identyczny (różnice w pradygmacie czasownikowym). Głębokie różnice w wyrażaniu podstawowego stosunku interpersonalnego występują jednak pomiędzy czeskim i słowackim a polskim. Polszczyzna dysponuje odmiennymi wykładnikami grzeczności. Ekwiwalentem czeskiej i słowackiej opozycji já/ja - vy jest w języku polskim jednak wyłącznie opozycja ja - pan, pani. Tylko środki wchodzące w wymienione opozycje mają charakter systemowy i neutralny. Pozostałe opozycje, choć formalnie bardzo podobne do środków systemowych drugiego języka, są efektem pragmatycznie motywowanego łączenia elementów dwu różnych osób.
In Czech
V prostoru komunikačního aktu je měřítkem vždy konkrétní jedinec. Ve vztahu k já vznikají jak základní lokální a temporální charakteristiky, tak i relace interpersonální. Organizující charakter zde má především opozice já - ty. Srovnání vyjadřovacích prostředků této opozice v češtině, slovenštině a polštině ukázalo, že mezi češtinou a slovenštinou existují jen ojedinělé rozdíly ve verbálním paradigmatu, zatímco mezi zmíněnými jazyky a polštinou existují rozdíly zásadního rázu. Polština totiž disponuje zcela odlišnými prostředky k vyjadřování zdvořilosti (široký repertoár zdvořilostních zájmen, pronominální substantiva, honorifikativní verbální formy). Srovnání také ukázalo, že nelze zaměňovat systémové prostředky s transpozicemi. Ekvivalentem základní č. a slov. opozice já/ja - vy je v polštině pouze opozice ja - pan, pani. Ostatní opozice, byť formálně podobné systémovým prostředkům druhého jazyka, jsou výsledkem pragmaticky motivovaných modifikací, tj. transpozic.
In English
In the space of communicative act, a human being is the measure of all things. In relation to myself there arise both local and temporal characteristics, as well as interpersonal relationships. The fundamental relationship myself - you and its modifications of polite natures, have the organizing charakter. The juxtaposition of the Czech, Polish and Slovak manifestations of this relationship demonstrated that the situation in Czech and Slovak is not quite identical (differences in the verb paradigm). Significant variation in the expression of basic interpersonal relatinship is visible between the Czech and the Slovak language versus Polish. The Polish Language makes use of different politeness expresions. An equivalent of the Czech and the Slovak honorific opposition ja/já - vy is in Polish only the opposition ja - pan, pani. Only the means being the part of the said opposition have systemic or neutral character.
Links
| GP405/03/P120, research and development project |
|