B 2006

Myślę, więc mówię. Tekst - Dyskurs - Szyftery - Gatunki mowy

MADECKI, Roman

Basic information

Original name

Myślę, więc mówię. Tekst - Dyskurs - Szyftery - Gatunki mowy

Name in Czech

Myslím, tedy mluvím. Text - Diskurs - Šiftry - Žánry řeči

Name (in English)

I think therefore I speak. Text - Discourse - Shifters - Genres of Speech

Authors

Edition

1. vyd. Brno, 154 pp. monografie, 2006

Publisher

Masarykova univerzita

Other information

Language

Polish

Type of outcome

Odborná kniha

Field of Study

60200 6.2 Languages and Literature

Country of publisher

Czech Republic

Confidentiality degree

není předmětem státního či obchodního tajemství

Organization unit

Faculty of Arts

ISBN

80-210-3906-X

Keywords in English

text; discourse; shifters; genres of speech

Tags

International impact, Reviewed
Změněno: 3/7/2007 16:07, Mgr. Roman Madecki, Ph.D.

Abstract

V originále

Głównym tematem pracy jest dyskurs, jego własności i miejsce w kontekście współczesnej lingwistyki. W pierwszej części mowa o pojęciach tekstu i dyskursu z historycznego punktu widzenia (dialog sokratejski, starożytna retoryka, Gramatyka z Port-Royal, W. von Humboldt itd.). Uwagę poświęcono tu pragmatycznym definicjom tekstu, będącym ogniwem między jego ujęciem statycznym a dynamicznym, tj. dyskursem. Dyskurs to według autora jedność tekstu, sytuacji i układu nadawczo-odbiorczego. W drugiej części mowa o zjawisku tzw. samoreferencji dyskursu. Punktem wyjścia jest tu semiotyka Peirce’a i teoria szyfterów Jakobsona. W centrum uwagi autora znajduje się kategoria osoby, przede wszystkim zaimki osobowe i ich funkcje, dalej środki kategorii czasu i przestrzeni oraz trybu. Część trzecia traktuje o problematyce typologii dyskursu. Podstawę uniwersalnej klasyfikacji aktów mowy upatruje się tu w Bachtinowskiej teorii gatunków mowy.

In Czech

Hlavním tématem práce je diskurs, jeho charakteristiky a místo v kontextu komunikativně orientované lingvistiky. V první části se autor zabývá pojmy textu a diskursu v historické perspektivě (Sokratova metoda vedení dialogu, antická rétorika, Gramatika z Port-Royalu, W. von Humboldt atd.). Všímá si pragmatických definic textu, v nichž spatřuje mezičlánek v procesu přechodu od jeho statického pojetí k dynamickému, tj. k diskursu. Diskurs chápe jako jednotu textu, komunikační situace a lidského faktoru. Ve druhé části autor analyzuje jev autoreference diskursu. Východiskem je zde Peircova sémiotika a Jakobsonova koncepce šiftrů, tj prostředků odkazujících v diskursu k mluvčímu a komunikační situaci. Předmětem zájmu je zde kategorie osoby, zejména osobní zájmena a jehich funkce, dále prostředky kategorie času a prostoru a také modu. Třetí část je věnována problematice typologie diskursu. Za základ univerzální klasifikace komunikačních aktů autor považuje Bachtinovu teorii řečových žánrů.

Links

GP405/03/P120, research and development project
Name: Aktualizační funkce zájmen v českém a polském diskurzu (kontrastivní studium)
Investor: Czech Science Foundation