Polacy i polonofile w historii Brna i południowych Moraw

MADECKI, Roman. Polacy i polonofile w historii Brna i południowych Moraw. In Balowski, Mieczysław. Na styku kultury czeskiej i polskiej: dziedzictwo, kontynuacje, inspiracje. Poznań: Instytut Filologii Słowiańskiej : Uniwersytet im. Adama Mickiewicza, 2011, s. 63-77. ISBN 978-83-63090-04-3.

Základní údaje

• Originální název: Polacy i polonofile w historii Brna i południowych Moraw
• Název česky: Poláci a polonofilové v dějinách Brna a jižní Moravy
• Název anglicky: The Poles and polonophiles in the history of Brno and Southern Moravia
• Autoři: MADECKI, Roman (203 Česká republika, garant, domácí).
• Vydání: Poznań, Na styku kultury czeskiej i polskiej: dziedzictwo, kontynuacje, inspiracje, od s. 63-77, 15 s. 2011.
• Nakladatel: Instytut Filologii Słowiańskiej : Uniwersytet im. Adama Mickiewicza

Další údaje

• Originální jazyk: polština
• Typ výsledku: Stať ve sborníku
• Obor: 60200 6.2 Languages and Literature
• Stát vydavatele: Polsko
• Utajení: není předmětem státního či obchodního tajemství
• Forma vydání: tištěná verze "print"
• Kód RIV: RIV/00216224:14210/11:00061072
• Organizační jednotka: Filozofická fakulta
• ISBN: 978-83-63090-04-3
• Klíčová slova česky: Poláci, polonofilové
• Klíčová slova anglicky: Poles; polonophiles; Polish studies; Brno; South Moravia
• Štítky: RIV - zkontrolováno, rivok
• Příznaky: Mezinárodní význam, Recenzováno

Anotace

Polacy na terenie dzisiejszej Republiki Czeskiej należą do tradycyjnych i historycznie ukształtowanych mniejszości narodowych. Mniejsza grupa polonijna znajduje się także w Brnie. W historii Brna można znaleźć wpływy osobistości historycznych polskiego pochodzenia, organizacji polonijnych i grup polonofilskich. Do rozwoju średniowiecznej kultury na terenie Brna i południowych Moraw przyczyniła się w dużym stopniu królowa czeska i polska Ryksa Elżbieta, fundatorka klasztoru Cysterek w Starym Brnie i bezcennego zbioru iluminowanych rękopisów. Duże znaczenie miały także wizyty polskich królów i królowych, przede wszystkim Jana III Sobieskiego w 1683 r. Polskie ślady znajdziemy także na brneńskim zamku Szpilberg. W latach 30. i 40. XIX wieku więziono tu ok. 200 uczestników polskiego ruchu narodowowyzwoleńczego. Mieszkańcy Brna przejawiali polskim więźniom politycznym swoje sympatie. Do rozkwitu gospodarczego regionu przyczyniły się także rody szlacheckie Mniszków i Stadnickich. W XX wieku zaczynają powstawać pierwsze organizacje polonijne i polonofilskie. Prekursorską organizacją było Ognisko Polskie, założone w 1910 r. Najważniejszą organizacją tego typu był Czechosłowacko-Polski Klub w Brnie, założony w 1925 r. i działający w różnych formach do 1952 r., gdy rozwiązano go z przyczyn politycznych. Maxmilián Kolaja, wieloletni prezes Klubu i lektor polskiego na Wydziale Filozoficznym Uniwersytetu Masaryka, był jednym z najaktywniejszych polonofilów w Brnie. Do działalności Czechosłowacko-Polskiego Klubu nawiązał w 1997 r. istniejący do dziś dnia POLONUS – Klub Polski.

Anotace anglicky

The Poles belong in the Czech Republic to the historical national minority. The minor group of this nationality lives also in Brno. The history of this city was influenced in the history by significant personalities of the Polish origin, by the Polish associations and by the polonophil groups. In the Middle Ages the culture of Brno a the southern Moravia was influenced significantly by Czech and Polish Queen Elisabeth Richeza, founder of convent in the Old Brno and buyer of extraordinarily precious collection of illuminated manuscripts. Very significant there were also the visits of Polish kings and queens, above all of the King Jan III. Sobieski in the year 1683. There is connected with the Polish also the Brno castle Špilberk where there were in the 30s and the 40s of the 19th century imprisoned about 200 fighters for national freedom. The citizens of Brno expressed to these political prisoners the support and likings which were transmitted on all the Poland and the Polish. The economic life of Moravia was influenced also by the Polish aristocratic dynasties Mniszek and Stadnicky. In the 20th century there began to come into existence the Polish and polonophile organisations. The first one, Ognisko Polskie, came into existence already in the year 1910. The most significant of these organisations, Československo-polský klub in Brno, arose in the year 1925 and it existed up to the year 1952 when it was dissolved for political reasons. Its chairman was Maxmilián Kolaja, lecturer of Polish at the Faculty of Arts of the Masaryk university and one the most significant polonophile in Brno. In the activities of the Československo-polský klub there began to continue in the year 1997 POLONUS – Klub Polski existing up to now.