Vertaling als adaptatie – een kroket en een worstje – hetzelfde of toch anders?: een lezing en een reeks seminaars

KOSTELECKÁ, Marta. Vertaling als adaptatie – een kroket en een worstje – hetzelfde of toch anders?: een lezing en een reeks seminaars. In The Summer School Vertalen en/als adaptatie. 2020.

Základní údaje

• Originální název: Vertaling als adaptatie – een kroket en een worstje – hetzelfde of toch anders?: een lezing en een reeks seminaars
• Název anglicky: Translation as Adaptation - a Croquet and a Sausage - the Same Thing?: a lecture and a series of workshops
• Autoři: KOSTELECKÁ, Marta.
• Vydání: The Summer School Vertalen en/als adaptatie, 2020.

Další údaje

• Originální jazyk: nizozemština
• Typ výsledku: Vyžádané přednášky
• Obor: 60202 Specific languages
• Stát vydavatele: Rakousko
• Utajení: není předmětem státního či obchodního tajemství
• Organizační jednotka: Filozofická fakulta
• Klíčová slova anglicky: translation; adaptation; adequacy; Czech; Dutch
• Příznaky: Mezinárodní význam

Anotace

We gaan ervan uit dat dat elke literaire tekst maar ook soms een niet-literaire tekst in een bepaalde cultuur-historische context is gesitueerd. In deze context functioneert deze tekst en heeft een zekere invloed en werking op de lezer. De lezer heeft ervaring met de cultuur en geschiedenis van het land van de herkomst van de tekst. Literaire teksten worden dan vertaald en gesitueerd in een andere cultuur-historische omgeving en context en vertaald naar een doeltaal. Vanuit het perspectief van de vertaalkunde dienen vertalingen dezelfde invloed en dezelfde werking te hebben op de lezer van de vertaling als op de lezer van het origineel. Vaak gaan er echter bij het vertalen van de tekst problemen mee gepaard wat de vertaling van bijvoorbeeld realia betreft omdat er soms geen equivalenten bestaan voor sommige termen, begrippen, gebeurtenissen. In deze lezing gaan we eerst vastleggen wat we onder vertaling en wat onder adaptatie verstaan en hoe er in de vertaalkunde ernaar wordt gekeken. Verder gaan we ons de vraag stellen: hoe gaat een vertaler hiermee om? Hoe ver kan een vertaler gaan in zijn vertaling om de vertaling levensvatbaar te maken in de doelcultuur? Hoe moet een vertaler een adequate vertaling maken in de zin van de vertaaltheorie? (Knittlová, 2000, Hrdlička, 2014) We gaan verder enkele vertalingen vanuit het Nederlands en vanuit het Engels naar het Tsjechisch onder de loep nemen en we kijken hoe ver de vertaler de brontekst aanpast aan de Tsjechische cultuur. We bespreken in hoeverre de vertalingen relevant en functioneel zijn. We gaan ook kort kijken naar niet-literaire teksten vanuit het Nederlands die vaak commercieel worden vertaald en we geven voorbeelden van de mogelijke manieren van vertalingen.

Anotace anglicky

We assume that every literary text, but also sometimes a non-literary text, is situated in a certain cultural-historical context. In this context this text functions and has a certain influence and effect on the reader. The reader has experience with the culture and history of the country of origin of the text. Literary texts are then translated and situated in a different culture-historical environment and context and translated into a target language. From a translation perspective, translations should have the same influence and effect on the reader of the translation as on the reader of the original. However, often there are problems in translating the text with regard to the translation of realia, for example, because sometimes no equivalents exist for some terms, concepts, events. In this lecture we will first determine what we mean by translation and what by adaptation and how it is viewed in translation studies. We are also going to ask ourselves: how does a translator deal with this? How far can a translator go in their translation to make the translation viable in the target culture? How should a translator make an adequate translation in the sense of translation theory? (Knittlová, 2000, Hrdlička, 2014) We will also examine some translations from Dutch and from English into Czech and we will see how far the translator adapts the source text to Czech culture. We discuss to what extent the translations are relevant and functional. We will also briefly look at non-literary texts from Dutch that are often translated commercially and we will give examples of the possible ways of translation.